Zeszyt z krojami do szycia

Treść

zdjęcie zdjęcie
Apel o równość płac dla kobiet i mężczyzn podczas gali oscarowej. Marsze Kobiet na całym świecie. Hasztag #MeToo, zamieszczany w Internecie przez kobiety molestowane w miejscu pracy. Ogólnopolski strajk kobiet. Czarny Protest. Matki Polki na wyrębie z wizytą u papieża Franciszka. Kobiety coraz odważniej wychodzą na ulice i podejmują inicjatywy dotyczące swoich praw. W zbiorach MEK znajdziemy dowody, że aktywizowanie kobiet w sferze publicznej ma w Polsce długą tradycję.

Widoczny na zdjęciu zeszyt to wzornik z krojami do szycia. Na brązowej okładce widać podpis właścicielki zeszytu: „E. SMOLENIOWNY III S.H.”. W środku znajdują się zwymiarowane rysunki techniczne, precyzyjnie wykonane czerwonym i czarnym ołówkiem. Znajdziemy tu formy na ubranka dziecięce: kaftanik, czepek, śliniaczek i powijak, a także kroje bielizny damskiej: koszule w fasonie angielskim i francuskim, koszule nocne typu „kimono”, reformy damskie oraz paski do podwiązek. Oprócz krojów, w swoim zeszycie Smoleniówna zamieściła również zestawienia proporcji szycia, objaśnienia obliczeń oraz tabele wymiarów, np. kalesonów.

Eugenia Smoleniówna była uczennicą Szkoły im. Stanisława Konarskiego w Krakowie, a następnie jednej ze szkół handlowych międzywojennej Polski. W jej zeszycie znaleziono luźne kartki z notatkami oraz z brudnopisem sprawozdania z kursu trykotarstwa. Prawdopodobnie, Smoleniówna była instruktorką tego kursu dla mieszkanek Rózinowa i Chodcza koło Włocławka. W swoich notatkach wspomina o piśmie, jakie dostała od „Sekretarki Zw. P.O.R. we Włocławku”. Natomiast w brudnopisie sprawozdania Smoleniówna narzeka na brak zgody na przedłużenie kursu oraz „szereg kłopotów” związanych ze świetlicą związkową (nie wiemy jednak, jakiego rodzaju były to problemy).

Wspominany przez nią „Zw. P.O.R.” to Związek Pracy Obywatelskiej Kobiet. W latach 1928-1939 był jedną z najbardziej wpływowych organizacji kobiecych w Polsce. Jednym z głównych celów Związku było zapewnianie kobietom bezpośredniego wpływu na społeczeństwo, kulturę, gospodarkę i politykę Polski. Chciano stworzyć „nowy typ obywatelki polskiej”, która jest świadoma swoich praw i obowiązków i aktywnie uczestniczy w życiu państwowym. Związek promował kobiecy model obywatelstwa, który rozumiał jako wynikający z „natury kobiecej”, zakładając, że zdolność kobiet do organizacji życia codziennego można przenieść na organizację życia publicznego.

Aktywizacja ekonomiczna kobiet była dla Związku priorytetem. W otwieranych w całej Polsce świetlicach Polki mogły podnosić swoje kwalifikacje zawodowe. Kobiety rozwijały się podczas specjalistycznych szkoleń, kursów rzemieślniczych, corocznych wystaw ich wytwórczości oraz otwierając sklepy i zakładając spółdzielnie.

Zeszyt wraz z 3 innymi wzornikami w kolekcji MEK (o numerach: 75687, 75688, 75690) został znaleziony na strychu jednego z krakowskich domów i przekazany do Muzeum przez Andrzeja Laskowskiego w 2003 roku.

Opracowała Agnieszka Marczak.

Bibliografia:
Almanach Kalendarz Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet. Rok 1932, Warszawa 1932.
Kobiety polskie, red. E. Konecka, Warszawa 1986.
http://museumnewsinternational.com/2017/10/26/metoo-museum-collection/
Opiekun: Elżbieta Pobiegły Zadaj pytanie o obiekt

Obiekty powiązane