Malowana szafka do zawieszania na ścianie jest dzisiejszym obiektem tygodnia. Konstrukcja tego mebla wskazuje na kuchenne zastosowanie, chociaż podobne sprzęty mogły służyć za szafki apteczne, ubraniowe, biblioteczne czy nawet kościelne. Istotny jest jednak rozmiar obiektu jak i brak szuflad (by pochować leki, przyprawy lub utensylia liturgiczne), czy przeszklenia umożliwiającego zajrzenie do środka w celu wyeksponowania zastawy. Czasem w szafkach podobnego typu chociaż o mniejszych gabarytach, zwłaszcza na Dolnym Śląsku, przechowywano kancjonał, zbiór popularnych pieśni religijnych, dziś zwykle zwanych kantyczkami.
To co chowano w szafce miało być bezpiecznie zamknięte i zakluczone, stąd nieprzeszklone drzwiczki z zamontowanym zamkiem. Dodatkowo, wprawiono tutaj metalowy, gięty w kształt litery ,,L” pręt, mający zabezpieczyć drzwi przed otwarciem. Wbito go po prawej stronie lica szafki, tak by można było ją bez większych problemów zamknąć. Możliwe też, że był to chałupniczy środek zaradczy po nieprzewidzianym zgubieniu klucza przez właściciela szafki. Jaka historia by za tym nie stała, takie mechanizmy wskazują na to, że obiekt nosił w sobie produkty spożywcze i użytkowe, które wymagały ochrony przed niekontrolowanym apetytem domowników.
Wewnątrz skrzyni tworzącej główną część szafki znajdują się dwie półki, na drzwiczkach złożonych z czterech szerokich desek na bazie kwadratu i płyciny ustawionej w środku wbito okrągły haczyk, który pozwalał zablokować drzwiczki przed zbytnim otwieraniem się na oścież. Wystarczy w odpowiednim miejscu przywiązać sznurek do haczyka i wnętrza szafki.
Z zewnątrz, ściany boczne pomalowane są w czarne poziome paski z równymi odstępami pokazującymi naturalny kolor drewna. Takie wykorzystanie niepomalowanej powierzchni jest częstym zabiegiem zdobniczym wśród mebli z tego regionu. Jeden z pasków po każdej ze stron, pomalowany jest na niebiesko i odznacza miejsce, w którym kończy się oskrzyniowa część szafki. Pozostała dolna ćwiartka, składa się na otwartą półkę o ciekawym kształcie. Boczne ściany w tym miejscu zostały ryzowane, tak by stworzyć po obu stronach wzór przypominający wcięcie w kształcie łabędziej szyi. Taki zabieg nie był czymś częstym i stanowi o wyjątkowości obiektu oraz mówi o jego nawiązaniu do mebli barokowych. Do dolnej części tych ścian przybita jest prostopadła deska tworząc otwartą półkę.
Górna część szafki zdobiona jest odstającym naczółkiem, który otacza szafkę. Składa się on z dwóch położonych na sobie listew profilowanych. Górna jest czerwona, dolna niebieska. Zarówno boczne ściany, jak i płycina drzwi ozdobione są w florystyczne wzory. Poza motywami kwietnymi, meble dolnośląskie posiadały czasem malunki pejzażowe o bogatej tematyce.
Meble tego typu występowały często parami, może kiedyś kolejna szafka trafi do Muzeum Etnograficznego w Krakowie, w tej chwili jednak szafki podwieszane stanowią rzadkość a na wystawie stałej można natknąć się na dwie i to w zupełnie innej formie, niż ta prezentowana powyżej.
Opracował: Mateusz Żebrowski
Bibliografia:
T. Czerwiński, Wyposażenie domu wiejskiego w Polsce, Warszawa, 2009.
R. Reinfuss, Meble Ludowe w Polsce, Warszawa, 1997
E. Berendt, Sztuka drewna. Meblarstwo i snycerstwo ludowe na Dolnym śląsku, Wrocław, 2005. I. Grzeluk, Słownik Terminologiczny Mebli, Warszawa, 1998.
To co chowano w szafce miało być bezpiecznie zamknięte i zakluczone, stąd nieprzeszklone drzwiczki z zamontowanym zamkiem. Dodatkowo, wprawiono tutaj metalowy, gięty w kształt litery ,,L” pręt, mający zabezpieczyć drzwi przed otwarciem. Wbito go po prawej stronie lica szafki, tak by można było ją bez większych problemów zamknąć. Możliwe też, że był to chałupniczy środek zaradczy po nieprzewidzianym zgubieniu klucza przez właściciela szafki. Jaka historia by za tym nie stała, takie mechanizmy wskazują na to, że obiekt nosił w sobie produkty spożywcze i użytkowe, które wymagały ochrony przed niekontrolowanym apetytem domowników.
Wewnątrz skrzyni tworzącej główną część szafki znajdują się dwie półki, na drzwiczkach złożonych z czterech szerokich desek na bazie kwadratu i płyciny ustawionej w środku wbito okrągły haczyk, który pozwalał zablokować drzwiczki przed zbytnim otwieraniem się na oścież. Wystarczy w odpowiednim miejscu przywiązać sznurek do haczyka i wnętrza szafki.
Z zewnątrz, ściany boczne pomalowane są w czarne poziome paski z równymi odstępami pokazującymi naturalny kolor drewna. Takie wykorzystanie niepomalowanej powierzchni jest częstym zabiegiem zdobniczym wśród mebli z tego regionu. Jeden z pasków po każdej ze stron, pomalowany jest na niebiesko i odznacza miejsce, w którym kończy się oskrzyniowa część szafki. Pozostała dolna ćwiartka, składa się na otwartą półkę o ciekawym kształcie. Boczne ściany w tym miejscu zostały ryzowane, tak by stworzyć po obu stronach wzór przypominający wcięcie w kształcie łabędziej szyi. Taki zabieg nie był czymś częstym i stanowi o wyjątkowości obiektu oraz mówi o jego nawiązaniu do mebli barokowych. Do dolnej części tych ścian przybita jest prostopadła deska tworząc otwartą półkę.
Górna część szafki zdobiona jest odstającym naczółkiem, który otacza szafkę. Składa się on z dwóch położonych na sobie listew profilowanych. Górna jest czerwona, dolna niebieska. Zarówno boczne ściany, jak i płycina drzwi ozdobione są w florystyczne wzory. Poza motywami kwietnymi, meble dolnośląskie posiadały czasem malunki pejzażowe o bogatej tematyce.
Meble tego typu występowały często parami, może kiedyś kolejna szafka trafi do Muzeum Etnograficznego w Krakowie, w tej chwili jednak szafki podwieszane stanowią rzadkość a na wystawie stałej można natknąć się na dwie i to w zupełnie innej formie, niż ta prezentowana powyżej.
Opracował: Mateusz Żebrowski
Bibliografia:
T. Czerwiński, Wyposażenie domu wiejskiego w Polsce, Warszawa, 2009.
R. Reinfuss, Meble Ludowe w Polsce, Warszawa, 1997
E. Berendt, Sztuka drewna. Meblarstwo i snycerstwo ludowe na Dolnym śląsku, Wrocław, 2005. I. Grzeluk, Słownik Terminologiczny Mebli, Warszawa, 1998.
