Święty Jerzy

Treść

zdjęcie opisywanego przedmiotu zdjęcie opisywanego przedmiotu
Święty przedstawiony na obrazie na szkle godzi kopią w paszczę czerwonego smoka. Został ukazany w stroju rycerskim na białym rumaku. Ma na sobie czerwono-czarno-ugrowy hełm ze złotą aureolą wokół, otoczoną krótkimi dwubarwnymi promieniami i szatę w pionowe pasy z dominującym kolorem czerwonym, białym i czarnym. Barwy ubioru dopełniają dwubarwne rękawy różowe i zielone. Niebieskie tło wypełnia ornament kwiatowy czerwony i ugrowy, a także białe i czarne gwiazdki. W białym owalu umieszczono napis cyrylicą. Brązową ramę ozdabia szlak ze splecionych dwóch falistych linii koloru kremowego z drobnymi punktami w stworzonych w ten sposób ogniwach.

Jak głosi tradycja, święty Jerzy miał być rzymskim oficerem, który w czasach Dioklecjana poniósł śmierć męczeńską. Jego kult rozwinął się zarówno w Kościele Wschodnim, jak i Zachodnim. Święty Jerzy Smokobójca był między innymi patronem wiosny, opiekował się bydłem. Przysłowie głosiło: „Święty Jerzy pasie krowy, święty Mikołaj – konie”. Jego dzień, 23 kwietnia, w Kościele Wschodnim jest obchodzony 6 maja. Wtedy właśnie w Karpatach Wschodnich rozpoczynał się sezon wypasowy i na połoniny ruszały stada krów i owiec. Z dniem świętego Jerzego związane były liczne obrzędy i zabiegi magiczne. Huculi, będący najczęściej członkami kościoła greckokatolickiego, obrazy umieszczali zazwyczaj na specjalnym miejscu w izbie, tzw. obrazn’yku. Poniżej stała skrzynia lub stół. Obrazy przystrajano zielem święconym, gołębiami wykonanymi z wydmuszek i bibuły, kukurydzianymi kolbami.

Zakupiony w 1931 roku w okolicach Kosowa. Należy do liczącej 64 okazy kolekcji malarstwa na szkle pochodzącego z terenu Huculszczyzny.

Opracowała Grażyna Mosio.

Bibliografia:
Grażyna Mosio, Z huculskich obrazn'yków. Obrazy na szkle, Rocznik MEK, vol. XV, s. 254-255, il. Oksana Romaniw-Tricka, Narodna ikona na skli, Lwiw 2008, ss. 372.