Indie tworzą niezwykłą mozaikę kulturową. O jej bogactwie stanowi wielość religii, tradycji i obrzędów. Kraj ten zamieszkuje jedna szósta ludności świata, zamieszkała w 28 stanach, podzielona na grupy językowe, etniczne i religijne – a każda z nich ma swoje tradycje ubioru. Dominującą religią jest hinduizm, ale nawet w jego łonie występuje duża różnorodność.
Szczególne miejsce w tym krajobrazie kulturowym zajmuje strój kobiecy, stanowiący niezwykle fascynujące zagadnienie. Przyciąga on różnorodnością barw, wzorów, bogactwem haftów i kunsztem wykonania. Do głównych form ubioru kobiecego w Indiach należą sari i salwar kamiz.
Sari, które stanowi prezentowany dzisiaj obiekt tygodnia, nie jest tylko zwykłym kawałkiem materiału. Jak pisze Rta Kapur Chisthi* „Sari, zarówno jako symbol, jak i rzeczywistość, wypełniły wyobraźnię subkontynentu, swoją atrakcyjnością i możliwością ukrycia i pokazania osobowości osoby, która je nosi”. Sari to tradycyjna suknia noszona głównie w Indiach, ale spotykana też w Pakistanie i Bangladeszu. O jego dużym znaczeniu stanowi fakt, że ubiór w Indiach odgrywa bardzo istotną rolę i jest nośnikiem kodów kulturowych – niesie ze sobą informacje o stanie cywilnym, klasie społecznej, zawodzie, wieku a także czystości czy też nieczystości rytualnej.
Sari jest to długi na około 6-9 metrów i szerokości dochodzącej do dwóch metrów płat tkaniny, utkany ręcznie w manufakturach lub fabrykach, bogato zdobiony i haftowany. Często noszony jest razem z bluzeczką oraz spódnicą. Istnieje ponad sto sposobów wiązania sari, które zależy od regionu, okazji, na którą jest zakładane a także szerokości i długości materiału.
Prezentowany obiekt - sari wykonano z delikatnego jedwabiu, broszowanego złotem oraz błękitnym i pomarańczowym jedwabiem. Jest to wyrób rzemieślniczy z Waranasi (hist. Benares). Jak wskazuje nota katalogowa używane było ono odświętnie przez klasę średnią i wyższą, ze względu na swą wartość.
Współczesny strój indyjski wywodzi się z bogatej historii rozwoju mody sięgającej 4000 lat. Pierwsze wzmianki o Sari pochodzą z Rigwedy (hinduskiej księgi hymnów), która jest datowana na 3000 lat pne, a także były ukazywane na rzeźbach datowanych na I-VI w.ne. Obecnie sari noszone jest w całych Indiach, bawełniane pasy noszą głównie kobiety w rejonach wiejskich, używając go w czasie codziennych czynności. Mieszkanki dużych miast częściej wybierają stroje w zachodnim stylu, lecz w czasie świąt czy wesel stroją się w jedwabne sari, zdobione złotymi nićmi, reprezentującymi wysoki status społecznym.
Najcenniejsze sari wykonane są z jedwabiu, tkane na ręcznych krosnach i bogato haftowane złotymi nićmi. Takie tkaniny najczęściej tkane są w rodzinnych manufakturach, gdzie tradycja przekazywana jest z pokolenia na pokolenie. Wraz z rozwojem przemysłu tkackiego i produkcje fabryczna rzemiosło to powoli zanika a tkacze żyją często w skrajnej biedzie. Z tego względu w 2016 ruszyła kampania społecznościowa #IWearHandloom, zorganizowana przez Panią minister Smriti Iran, która miała na celu promocje rzemiosła tkackiego i objecie opieką państwową małe manufaktury. Akcja ta cieszyła się dużym zainteresowaniem na Instagramie i tweeterze – obecnie oba profile mają bardzo dużo obserwujących a #Iwearinghabdloom jest bardzo popularnym w sieci.
Obiekt pochodzi z kolekcji dr Krzysztofa Wolskiego. W kolekcji MEK znajduje się kilkanaście podobnych obiektów, wykonanych z różnego rodzaju tkanin.
* Rta Kapur Chisthi – historyk sari i badaczka tekstyliów, autoka publikacji dotyczących „Sari min Saris: Tradition and Beyond”.
Opracowała: Anna Szelingowska
Bibliografia:
Strój – zwierciadło kultury, red. M. Furmanik-Kowalska, J. Wasilewska;
Renesans ręcznego tkactwa w Indiach, Paulina Wilk w: Polityka. Pomocnik historyczny
Sari. Zaskakująca historia indyjskiego stroju, Charu Suri, w : National Geographic
https://www.taanbaan.in/project04 (sprawdzone 8.04.2021)
Szczególne miejsce w tym krajobrazie kulturowym zajmuje strój kobiecy, stanowiący niezwykle fascynujące zagadnienie. Przyciąga on różnorodnością barw, wzorów, bogactwem haftów i kunsztem wykonania. Do głównych form ubioru kobiecego w Indiach należą sari i salwar kamiz.
Sari, które stanowi prezentowany dzisiaj obiekt tygodnia, nie jest tylko zwykłym kawałkiem materiału. Jak pisze Rta Kapur Chisthi* „Sari, zarówno jako symbol, jak i rzeczywistość, wypełniły wyobraźnię subkontynentu, swoją atrakcyjnością i możliwością ukrycia i pokazania osobowości osoby, która je nosi”. Sari to tradycyjna suknia noszona głównie w Indiach, ale spotykana też w Pakistanie i Bangladeszu. O jego dużym znaczeniu stanowi fakt, że ubiór w Indiach odgrywa bardzo istotną rolę i jest nośnikiem kodów kulturowych – niesie ze sobą informacje o stanie cywilnym, klasie społecznej, zawodzie, wieku a także czystości czy też nieczystości rytualnej.
Sari jest to długi na około 6-9 metrów i szerokości dochodzącej do dwóch metrów płat tkaniny, utkany ręcznie w manufakturach lub fabrykach, bogato zdobiony i haftowany. Często noszony jest razem z bluzeczką oraz spódnicą. Istnieje ponad sto sposobów wiązania sari, które zależy od regionu, okazji, na którą jest zakładane a także szerokości i długości materiału.
Prezentowany obiekt - sari wykonano z delikatnego jedwabiu, broszowanego złotem oraz błękitnym i pomarańczowym jedwabiem. Jest to wyrób rzemieślniczy z Waranasi (hist. Benares). Jak wskazuje nota katalogowa używane było ono odświętnie przez klasę średnią i wyższą, ze względu na swą wartość.
Współczesny strój indyjski wywodzi się z bogatej historii rozwoju mody sięgającej 4000 lat. Pierwsze wzmianki o Sari pochodzą z Rigwedy (hinduskiej księgi hymnów), która jest datowana na 3000 lat pne, a także były ukazywane na rzeźbach datowanych na I-VI w.ne. Obecnie sari noszone jest w całych Indiach, bawełniane pasy noszą głównie kobiety w rejonach wiejskich, używając go w czasie codziennych czynności. Mieszkanki dużych miast częściej wybierają stroje w zachodnim stylu, lecz w czasie świąt czy wesel stroją się w jedwabne sari, zdobione złotymi nićmi, reprezentującymi wysoki status społecznym.
Najcenniejsze sari wykonane są z jedwabiu, tkane na ręcznych krosnach i bogato haftowane złotymi nićmi. Takie tkaniny najczęściej tkane są w rodzinnych manufakturach, gdzie tradycja przekazywana jest z pokolenia na pokolenie. Wraz z rozwojem przemysłu tkackiego i produkcje fabryczna rzemiosło to powoli zanika a tkacze żyją często w skrajnej biedzie. Z tego względu w 2016 ruszyła kampania społecznościowa #IWearHandloom, zorganizowana przez Panią minister Smriti Iran, która miała na celu promocje rzemiosła tkackiego i objecie opieką państwową małe manufaktury. Akcja ta cieszyła się dużym zainteresowaniem na Instagramie i tweeterze – obecnie oba profile mają bardzo dużo obserwujących a #Iwearinghabdloom jest bardzo popularnym w sieci.
Obiekt pochodzi z kolekcji dr Krzysztofa Wolskiego. W kolekcji MEK znajduje się kilkanaście podobnych obiektów, wykonanych z różnego rodzaju tkanin.
* Rta Kapur Chisthi – historyk sari i badaczka tekstyliów, autoka publikacji dotyczących „Sari min Saris: Tradition and Beyond”.
Opracowała: Anna Szelingowska
Bibliografia:
Strój – zwierciadło kultury, red. M. Furmanik-Kowalska, J. Wasilewska;
Renesans ręcznego tkactwa w Indiach, Paulina Wilk w: Polityka. Pomocnik historyczny
Sari. Zaskakująca historia indyjskiego stroju, Charu Suri, w : National Geographic
https://www.taanbaan.in/project04 (sprawdzone 8.04.2021)
