Rzeźba figuralna: kobiety pielęgnujące włosy

Treść

zdjęcie obiektu zdjęcie obiektu
Rzeźba dekoracyjna, wykonana w jednym kawałku drewna, przedstawia dwie kobiety podczas zabiegów kosmetycznych (układania i czesania włosów). Postaci zostały ujęte w formie siedzącej na wprost siebie, na ugiętych w kucki nogach. Jedna z kobiet trzyma dziecko przy piersi. Włosy, oczy, usta, grzebień oraz okalające biodra spódnice malowane są naturalnymi barwnikami. Podstawę wyrzeźbiono na płasko, a krawędzie zaaokrąglono.

Rzeźba utrzymana jest w nurcie tzw. scen rodzajowych, charakterystyczna dla okresu rozwoju rzemiosła artystycznego, wykonywanego pod wpływem kontaktów z Europejczykami. Najczęściej ukazywały białych podróżników i kolonizatorów lub życie tradycyjnych społeczności.

Obiekt pochodzi z kolekcji Stefana Szolc - Rogozińskiego (1861 - 1896), podróżnika, żeglarza, odkrywcy, pomysłodawcy, uczestnika i jednocześnie kierownika Pierwszej Polskiej Wyprawy Naukowej do Afryki w latach 1882 - 1885. Pięciosobowy zespół (z którego wkrótce po przybyciu do Afryki pozostało tylko trzech odkrywców: Janikowski, Tomczek i Rogoziński), założył obóz na wysepce Mondoleh, znajdującej się u wybrzeży obecnego miasta Victoria w Kamerunie. Stamtąd, przez niemal trzy lata, badacze prowadzili rozległe - jak na swoje ówczesne możliwości - badania terenowe na obszarach obecnego Kamerunu, a także Nigerii (Kalabar), Gabonu, Gwinei Równikowej i Konga. Podczas ekspedycji zorganizowanej po śmierci Klemensa Tomczeka (zmarł na Mondolech), Rogoziński i Janikowski zorganizowali kilkumiesięczną wyprawę, docierając do Gabonu i w okolice ujścia rzeki Kongo. W tym ostatnim miejscu zetknęli się z Bakongo, ludem z grupy Bantu. Od Bakongo pozyskali m.in. unikalna ceramikę oraz rzeźbę figuralną przedstawiającą dwie kobiety podczas zabiegów pielęgnacji włosów. Jest to zarazem jedna z nielicznych rzeźb w kolekcji, liczącej ponad 300 obiektów.
 

Opracował Jacek Kukuczka.