Ryt na kamieniu - płytka dekoracyjna

Treść

zdjęcie obiektu zdjęcie obiektu

Płytka kamienna ozdobiona rytym i barwnym rysunkiem przedstawiającym postać ludzką w białej obwódce i przyozdobioną nad głową promienistą "aureolą". Nad postacią wyryty i pomalowany na kolor ochry wąż, przypominający kształtem kijankę, choć może to być także jaszczurka - częsty motyw pojawiąjący się w aborygeńskich rytach skalnych.

 

Według informacji przekazanych wraz obiektem, kompozycja ma przedstawiać Vanginę, "boginię" z mitologii aborygeńskiej, która często przedstawiana była na rytach skalnych, z których najstarsze datowane są nawet na 30 000 - 40 000 lat. Ryt i malunek na płytce pozyskany do zbiorów MEK jest rodzajem kopii, nawiązaniem do tradycyjnych rytów skalnych, które dla Aborygenów - rdzennych mieszkańców Australii, posiadały znaczenie "sakralne", były "czczone" i odnawiane. Umiejscawiane w różnych regionach kontynentu, stanowiły dla poszczególnych grup symboliczny przekaz, a poprzez powiązanie z własną, odległą i często mityczną przeszłością, były także kroniką ich życia, zapisem historii. Poprzez ryty naskalne, zachowana została ciągłość dziedzictwa, stąd wielu Aborygenów traktuje je jako źródło własnej tożsamości.

 

Obiekt pozyskany do zbiorów Muzeum nie posiada cech przedmiotu kultu, tzn. nie jest częścią - fragmentem oryginalnego rytu skalnego, a jedynie świadomie wykonanym wyrobem na sprzedaż, wystawionym w Sydney w sklepie z wyrobami etnicznymi (pamiątkami). Choć jest to wyrób „pamiątkarski”, stanowi ciekawy przykład współczesnej twórczości artystycznej rdzennych mieszkańców Australii, w którym komercyjne wpływy wiążą się z dawnymi legendami i mitami.

 

Płytkę pozyskano w darze od Stanisława Dubiskiego, polskiego lekarza i podróżnika, mieszkającego na stałe w Kanadzie. Dubiski, podczas licznych podróży służbowych związanych z udziałem w sympozjach i konferencjach, nabywał pamiątki związane z rękodziełem miejsc i regionów krajów, które odwiedzał głównie w latach 70. i 80. XX wieku. Przez kilkanaście lat zgromadził kolekcję przedmiotów o zróżnicowanym charakterze. Wśród nich znajdowały się pospolite i powszechne pamiątki, ale i rzadkie, a nawet unikalne przedmioty prezentujące dawne i współczesne oblicze kultur etnicznych m. in. Kanady, Kenii, Tanzanii, Antyli oraz Australii i Oceanii. 

 

Opracował Jacek Kukuczka. 

Opiekun: Jacek Kukuczka Zadaj pytanie o obiekt

Obiekty powiązane