Instrument wykonany jest z rogu wolego, przy otworze wlotowym okucie z blachy mosiężnej połączone z mosiężnym ustnikiem, otwór wylotowy zakończony szerokim pasem blachy mosiężnej. Z takiej samej blachy wykonana jest także obręcz umieszczona pośrodku instrumentu ze śladami mocowania uchwytu na rzemień do noszenia rogu. Na instrumencie wyryty jest napis: „Własność Dworu Bieńczyckiego” i poniżej data „1861 r.”.
Prezentowany róg należy do grupy instrumentów muzycznych wykorzystywanych jako instrumenty sygnałowe zawiadamiające o niebezpieczeństwie oraz służące do porozumiewania się na odległość. Instrumentów tego typu używano w różnych okolicznościach: rybacy podczas mgły (bazuny), pasterze (trembity, rogi pasterskie), myśliwi wykorzystywali je na polowaniu, strażnicy w wojsku, stróże miejscy i wiejscy w czasie pełnienia nocą dyżurów (dzwonki, gwizdki, trąby, rogi).
Prezentowany róg należał do stróża nocnego w bieńczyckim majątku dworskim. W gospodarce folwarcznej włościanie poza stałymi obowiązkami na rzecz majątku ziemskiego często obowiązani byli także do świadczenia doraźnych prac sezonowych, remontu dróg, grobli, mostów, a czasem także służby stróża nocnego pilnującego dworu, wsi, zebranych plonów oraz oznajmiającego grą na rogu ciszę nocną. Obowiązek ten wypełniali kolejno wymieniający się gospodarze, przekazując sobie róg. W okresie późniejszym stróża nocnego na wsi wynajmowano i opłacano (od numeru domu) z dochodów gminy. Zobowiązany był on pilnować dobytku wsi przed niebezpieczeństwem, pożarem i częstymi kradzieżami. Instytucja stróża nocnego występowała na wsi jeszcze w okresie międzywojennym.
Do instrumentu przyklejona jest niewielka kartka z informacją wypisaną kaligraficznym pismem: „Trąba (róg) stróża nocnego z r. 1861 z Bieńczyc, pow. Biała. Darował P. Kunce Aleksander w r. 1913”.
Róg stróża nocnego jest jednym z kilku tego typu eksponatów w zbiorach Muzeum Etnograficznego w Krakowie. Ten został podarowany w 1913 roku przez Aleksandra Kunze, poborcę podatkowego w Skawinie.
Opracowała Grażyna Pyla.
