Nici konopne

Treść

Motek nici konopnych z niebielonej przędzy. Motek nici konopnych z niebielonej przędzy.
Motek, sam w sobie skromny i mało efektowny, ma ciekawą historię, pochodzi bowiem z 1867 roku, z ekspozycji rumuńskiej na wystawie światowej w Paryżu. Nabył go tam dr Adrian Baraniecki, który w tym właśnie czasie tworzył zbiór okazów rzemiosła i przemysłu, mający być podstawą planowanego przez niego muzeum przemysłowego. Muzeum powstało rok później w Krakowie, a jego podstawowym zadaniem miało być podniesienie poziomu polskiego rzemiosła i przemysłu, co według jego twórcy było pewniejszą drogą do osiągnięcia niepodległości niż zbrojne powstania.

Adrian Baraniecki, lekarz i społecznik, po upadku powstania styczniowego kilka lat spędził na emigracji, między innymi w Londynie, gdzie miał okazję poznać muzeum South Kensington, otwarte kilka lat po pierwszej światowej wystawie przemysłowej. Zafascynowany jego zbiorami i działalnością, postanowił sam utworzyć instytucję, która w podobny sposób służyłaby polskiemu społeczeństwu. Przeznaczył na to cały swój majątek, a wsparcie uzyskał w Krakowie, którego władze zaoferowały pomoc w postaci niewielkiej subwencji i wynajętego przez siebie lokalu. Dzięki temu już w sierpniu 1868 roku nowe muzeum mogło zaprezentować krakowskiej publiczności pierwsze zbiory. Było to początkowo około pięciu tysięcy okazów, wśród nich próbki surowców mineralnych i organicznych, modele maszyn, narzędzia oraz produkty rzemiosła i przemysłu i z całego świata. Nie brakło wśród nich również okazów etnograficznych, z których część reprezentowała rozpowszechniony wówczas – zwłaszcza w krajach Europy środkowej i południowo-wschodniej – przemysł domowy, jak określano wyroby chłopskie wykonywane na własny użytek. Do takich należała zapewne prezentowana przędza, przy której zachowała się oryginalna metka z wystawy, z nalepionym na niej z jednej strony znaczkiem Muzeum Techniczno-Przemysłowego, na którym wypisano ołówkiem numer muzealnego inwentarza. 

Do Muzeum Etnograficznego trafiła – wraz z wieloma innymi okazami etnograficznymi – za pośrednictwem Muzeum Narodowego, które przejęło w 1950 roku zbiory likwidowanego w wyniku decyzji politycznych Muzeum Techniczno-Przemysłowego. W przekazach tych znalazło się również kilkanaście innych przedmiotów pozyskanych na wystawie światowej w Paryżu w 1867 roku – przetaki, koszyki i kosze, imbryk do kawy, próbki tkanin.   

Opracowała: Magdalena Dolińska
Opiekun: Magdalena Dolińska Zadaj pytanie o obiekt

Obiekty powiązane