Kim są mężczyźni o owalnych, podobnych do siebie twarzach? Dowiadujemy się tego z wypalanych napisów, umieszczonych na popiersiach postaci na dole. To synowie rzeźbiarza – Zenon, Władysław, Jan, Piotr i Paweł. Na odwrocie płaskorzeźby utrwalona została przez autora metryczka z datą i miejscem wykonania: „8.11.76R/ SUCHOCKI ST./ DOBRA 28/ WOJ./ WROCŁAW”.
Stanisław Suchocki urodził się 12 listopada 1906 roku we wsi Jurgiszki na Wileńszczyźnie. Jego ojciec pracował na kolei, stąd czas dzieciństwa i młodości wiązał się z licznymi przeprowadzkami rodziny Suchockich; mieszkali w Kownie, Mińsku i Wielkich Łukach. Realia wielokulturowych Kresów dawnej Rzeczypospolitej sprawiły, że Stanisław chodził do trzech szkół, tj. polskiej, rosyjskiej i litewskiej. Mając 20 lat został majstrem cholewkarskim i zaczął prowadzić własny warsztat rzemieślniczy. Wkrótce ożenił się z Litwinką i na świat przyszły dzieci. Po drugiej wojnie światowej i zmianie granic państwowych Stanisław Suchocki wyjechał z rodziną na Dolny Śląsk w okolice Lwówka Śląskiego, gdzie pracował jako palacz kotłowy.
Zaczął rzeźbić dopiero w podeszłym wieku, gdy dokuczała mu samotność po śmierci żony Konstancji w 1971 roku. Moment, w którym pierwszy raz sięgnął po drewno i dłuto bardzo mocno wrył się w jego pamięć, stąd w wywiadach dokładnie przywoływał tamten dzień: „Nawiedziła mnie ta myśl dwa lata temu, 27 listopada. Od tej daty już nie wypuszczam dłuta z ręki. Tematy biorę z własnych przeżyć, z życia osobistego”. W innej wypowiedzi zwierza się i ujawnia ambitne plany: „Jak zacząłem rzeźbić - zdaje mi się jakbym się odmłodził, mimo moich prawie 70 lat czuję się znów pożyteczny i komuś potrzebny (...). Chcę zrobić wiele rzeźb na pociechę życia, dla radości ludziom i dla wzbogacenia ojczystej kultury".
Pierwsza wystawa prac Stanisława Suchockiego miała miejsce w szkole w Maciejowcu, w której wcześniej pracował, a potem w powiatowym Lwówku Śląskim. Zachęcony przez znajomych nauczycieli i przyjaciół przekazał swoje rzeźby na przegląd plastyki amatorskiej w Wojewódzkim Domu Kultury we Wrocławiu. W 1973 r. Suchocki uczestniczył w ogólnopolskim konkursie na rzeźbę ludową o tematyce kopernikańskiej. Zaprezentował tam płaskorzeźbę Mikołaja Kopernika, za którą otrzymał III nagrodę. W drugiej połowie lat 70. brał udział w wielu wystawach, w tym także w słynnym Kiermaszu Sztuki Ludowej w Płocku. Amatorską sztuką Suchockiego interesowali się również dziennikarze litewscy, co nie powinno dziwić, ponieważ rzeźbiarz doskonale znał język i kulturę naszych sąsiadów. Niektórzy badacze jego sztuki dopatrują się silnego związku z litewską tradycyjną snycerką, która dekoracyjną maestrię osiągnęła w zdobnictwie przedmiotów użytkowych, narzędzi gospodarskich czy kapliczek przydrożnych.
Suchocki upodobał sobie technikę płaskorzeźby. Jako materiał stosował drewno lipowe, dębowe, bukowe i sosnowe. Powierzchnię starannie gładził papierem ściernym lub szkłem, pokrywał lakierem bezbarwnym lub pokostem, niekiedy skromnie polichromował lub stosował wypalanie. Bogactwo tematów ukazywanych w jego pracach świadczy o niezwykłej pomysłowości. Rzeźbił portrety członków własnej rodziny i przyjaciół. Chętnie okazywał przywiązanie do stron, w których spędził drugą połowę życia, rzeźbiąc pejzaże sudeckie i widoki śląskich miast. Przedstawiał bohaterów biblijnych czy historycznych, wydarzenia z dziejów i legend. Nie ukrywał, że często inspirację czerpał z telewizji, prasy czy literatury dziecięcej. W swoich dziełach niekiedy moralizował, apelując o unikanie alkoholu czy dbanie o zdrowie.
Rzeźba zakupiona została do zbiorów MEK od autora w 1978 roku, po II Triennale Plastyki Nieprofesjonalnej w Warszawie.
Grzegorz Graff
Cytaty oraz informacje biograficzne zaczerpnąłem z noty prof. Mariana Pokropka; zob. baza Muzeum Sztuki Ludowej w Otrębusach: http://www.muzeumsztukiludowej.otrebusy.pl/index.php?page=suchocki-stanislaw (dostęp 29.05.2020).
Stanisław Suchocki urodził się 12 listopada 1906 roku we wsi Jurgiszki na Wileńszczyźnie. Jego ojciec pracował na kolei, stąd czas dzieciństwa i młodości wiązał się z licznymi przeprowadzkami rodziny Suchockich; mieszkali w Kownie, Mińsku i Wielkich Łukach. Realia wielokulturowych Kresów dawnej Rzeczypospolitej sprawiły, że Stanisław chodził do trzech szkół, tj. polskiej, rosyjskiej i litewskiej. Mając 20 lat został majstrem cholewkarskim i zaczął prowadzić własny warsztat rzemieślniczy. Wkrótce ożenił się z Litwinką i na świat przyszły dzieci. Po drugiej wojnie światowej i zmianie granic państwowych Stanisław Suchocki wyjechał z rodziną na Dolny Śląsk w okolice Lwówka Śląskiego, gdzie pracował jako palacz kotłowy.
Zaczął rzeźbić dopiero w podeszłym wieku, gdy dokuczała mu samotność po śmierci żony Konstancji w 1971 roku. Moment, w którym pierwszy raz sięgnął po drewno i dłuto bardzo mocno wrył się w jego pamięć, stąd w wywiadach dokładnie przywoływał tamten dzień: „Nawiedziła mnie ta myśl dwa lata temu, 27 listopada. Od tej daty już nie wypuszczam dłuta z ręki. Tematy biorę z własnych przeżyć, z życia osobistego”. W innej wypowiedzi zwierza się i ujawnia ambitne plany: „Jak zacząłem rzeźbić - zdaje mi się jakbym się odmłodził, mimo moich prawie 70 lat czuję się znów pożyteczny i komuś potrzebny (...). Chcę zrobić wiele rzeźb na pociechę życia, dla radości ludziom i dla wzbogacenia ojczystej kultury".
Pierwsza wystawa prac Stanisława Suchockiego miała miejsce w szkole w Maciejowcu, w której wcześniej pracował, a potem w powiatowym Lwówku Śląskim. Zachęcony przez znajomych nauczycieli i przyjaciół przekazał swoje rzeźby na przegląd plastyki amatorskiej w Wojewódzkim Domu Kultury we Wrocławiu. W 1973 r. Suchocki uczestniczył w ogólnopolskim konkursie na rzeźbę ludową o tematyce kopernikańskiej. Zaprezentował tam płaskorzeźbę Mikołaja Kopernika, za którą otrzymał III nagrodę. W drugiej połowie lat 70. brał udział w wielu wystawach, w tym także w słynnym Kiermaszu Sztuki Ludowej w Płocku. Amatorską sztuką Suchockiego interesowali się również dziennikarze litewscy, co nie powinno dziwić, ponieważ rzeźbiarz doskonale znał język i kulturę naszych sąsiadów. Niektórzy badacze jego sztuki dopatrują się silnego związku z litewską tradycyjną snycerką, która dekoracyjną maestrię osiągnęła w zdobnictwie przedmiotów użytkowych, narzędzi gospodarskich czy kapliczek przydrożnych.
Suchocki upodobał sobie technikę płaskorzeźby. Jako materiał stosował drewno lipowe, dębowe, bukowe i sosnowe. Powierzchnię starannie gładził papierem ściernym lub szkłem, pokrywał lakierem bezbarwnym lub pokostem, niekiedy skromnie polichromował lub stosował wypalanie. Bogactwo tematów ukazywanych w jego pracach świadczy o niezwykłej pomysłowości. Rzeźbił portrety członków własnej rodziny i przyjaciół. Chętnie okazywał przywiązanie do stron, w których spędził drugą połowę życia, rzeźbiąc pejzaże sudeckie i widoki śląskich miast. Przedstawiał bohaterów biblijnych czy historycznych, wydarzenia z dziejów i legend. Nie ukrywał, że często inspirację czerpał z telewizji, prasy czy literatury dziecięcej. W swoich dziełach niekiedy moralizował, apelując o unikanie alkoholu czy dbanie o zdrowie.
Rzeźba zakupiona została do zbiorów MEK od autora w 1978 roku, po II Triennale Plastyki Nieprofesjonalnej w Warszawie.
Opracował
Grzegorz Graff
Bibliografia
Cytaty oraz informacje biograficzne zaczerpnąłem z noty prof. Mariana Pokropka; zob. baza Muzeum Sztuki Ludowej w Otrębusach: http://www.muzeumsztukiludowej.otrebusy.pl/index.php?page=suchocki-stanislaw (dostęp 29.05.2020).
