Niewielkie naczyńko na wodę, przeznaczone do zawieszania na ścianie, w formie głębokiego, półkulistego pojemnika, z tylną ścianką przedłużoną ku górze i zakończoną półokrągłym daszkiem, tworzącą rodzaj kapliczki z postacią Matki Boskiej Niebiańskiej, ujętą między dwie kolumienki, na których kapitelach klęczą aniołki. Kropielniczka sygnowana nazwiskiem Józefa Godzisza, garncarza z Iłży, oraz datą: 19 VI 1934 R.
Kropielniczki – gliniane, porcelanowe, szklane, metalowe, a także drewniane – jeszcze w pierwszej połowie XX wieku można było spotkać w niemal każdym wiejskim i miejskim domu. Wzorem kropielnic kościelnych umieszczano je przy wejściu do domu lub mieszkania – na framudze drzwi lub na ścianie tuż przy niej – żeby mieszkańcy i ich goście wchodząc mogli zanurzyć palce w święconej wodzie i przeżegnać się znakiem krzyża. Okazywali tym samym swoją chrześcijańską wiarę, a jednocześnie – dzięki niezwykłej mocy święconej wody – zabezpieczali siebie i dom od wszelkiego zła i chorób. Zwyczaju tego przestrzegano zwłaszcza w okresach ważnych świąt kościelnych, jak Boże Narodzenie czy Wielkanoc.
Najstarsze kropielniczki były wzorowane na kościelnych ambonach, ołtarzach i kaplicach, stąd ich zaplecki zdobiły półokrągłe daszki i kolumienki, między którymi umieszczano reliefowy wizerunek Chrystusa Ukrzyżowanego, Matki Boskiej lub – rzadziej – jednego ze świętych. Inne miały tylko reliefowy zaplecek bez daszku, a pojawiały się na nich także postaci aniołów, znak krzyża, kompozycja złożona z symboli wiary, nadziei i miłości, motywy roślinne. Czasem zamiast zaplecka nad pojemniczkiem umieszczano pełnoplastyczną figurkę Chrystusa Frasobliwego. Niekiedy też kropielniczki miały kształt zwykłego kubeczka z pałąkowatym lub trójkątnym uchwytem do zawieszania, ozdobionego malowanymi literami IHS lub tylko ornamentem kwiatowym czy geometrycznym.
W zbiorach Muzeum Etnograficznego w Krakowie znajduje się ponad osiemdziesiąt kropielniczek, z których większość pochodzi z ludowych warsztatów garncarskich, podobnie jak prezentowana, która została zakupiona w 1936 roku wprost od wytwórcy. Wykonał ją Józef Godzisz, zmarły około 1940 roku garncarz z Iłży, specjalizujący się w wykonywaniu figurek, kapliczek, kropielniczek i dekoracyjnych waz.
Opracowała Magdalena Dolińska.
