

HISTORIA RODZINNA
Dwaj ok. sześcioletni chłopcy, jasnowłosi bliźniacy, bawią się na łączce wśród drzew nieopodal przepływającej rzeki lub stawu. To Maksio i Wojtuś Postawkowie, urodzeni w 1911 roku, synowie autora fotografii – Władysława Postawki i Heleny Postawki.
Chłopcy pozują przy drzewie, które po bliższym oglądzie okazuję się jedynie niskim pniem z dwoma postrzępionymi kikutami konarów. Jest to destrukt powstały prawdopodobnie po uderzeniu pioruna. Umieszczona jest na nim skrzynkowa kapliczka, zapewne wotywna, z figurą świętego Jana Nepomucena. Zdjęcie opisane jest: „Krakowiacy. Kapliczka ze starą rzeźbą, wieś Chruszczyna” – i pod takim tytułem funkcjonowało przez lata w zbiorach MEK. Dopiero prace badawcze w ramach projektu Digitalizacja i udostępnienie zabytkowej kolekcji szklanych negatywów i fotografii z drugiej połowy XIX i początku XX w. ze zbiorów Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie – oraz konsultacja z wnukiem autora zdjęcia – Ryszardem Postawką, pozwoliły na zidentyfikowanie jej rzeczywistych bohaterów.
Jeden z chłopców stoi na krześle z giętego drewna bukowego, ustawionym przy pniu, trzymając w rękach blaszaną konewkę. Pewnie będzie próbował podlać rosnącą powyżej nasturcję zdobiącą kapliczkę. Drugi chłopiec stoi na ziemi i spogląda na robiącego zdjęcie ojca. We wzniesionych do twarzy rączkach trzyma niezidentyfikowany przedmiot – może zabawkę albo czapeczkę. Chłopcy są identyczni i tak samo elegancko ubrani w dziecięce stroje ziemiańskie: luźne, dłuższe mundurki-sukienki przewiązane na biodrach szerokimi paskami, z wyłożonymi na plecy marynarskimi kołnierzykami. Na nogach krótkie spodenki tzw. pumpy wpuszczone w podkolanówki i skórzane buciki.
Autor tego i wielu innych zdjęć w kolekcji MEK – Władysław Postawka (1883-1932) –„subtelny marzyciel i mistyk”[1] – był ziemianinem pochodzącym z rodziny posiadającej majątki we wsiach koło Kazimierzy Wielkiej. Z wykształcenia muzyk po konserwatorium krakowskim w dziedzinie skrzypiec, pasjonujący się również mechaniką, motoryzacją i fotografią. Fotografował okolice Kazimierzy Wielkiej, uroczyste wydarzenia i spotkania swojej społeczności, portretował rodzinę, sąsiadów i pracowników. Jego żona, śliczna Helena z domu Kalinka (ur. 1883) była córką Edwarda i Marii Kalinków z majątku Bosowice (zob: https://zbiory.etnomuzeum.eu/pl/katalog-zbiorow/2122). W 1915 urodziła się jeszcze ich córka Felicja.
Rodzina mieszkała w majątku Chruszczyna Mała (obecnie nieistniejącym) koło Kazimierzy Wielkiej. Majątek zakupił ojciec Władysława, znany w okolicy społecznik, przemysłowiec, wynalazca maszyn rolniczych – Stanisław Ludwik Postawka i przekazał synowi po jego ślubie w 1909 r. Zdjęcie zostało zrobione prawdopodobnie w parku przed dworem. W tle widać znajdujący się przed posiadłością staw lub rzekę (również już nieistniejące). Budynek dworu od frontu zobaczyć można tu: https://zbiory.etnomuzeum.eu/pl/katalog-zbiorow/2110.
Fotografię wykonano w szczęśliwym dla rodziny czasie ok. 1917 roku. Dziesięć lat później jeden z bliźniaków – Wojtuś, zmarł na zapalenie płuc (1927). Po dwukrotnym pożarze majątku ok. 1930 r., Władysław Postawka postanowił sprzedać Chruszczynę Małą, kupił kamienicę w Krakowie na Krzemionkach koło Kopca Krakusa, pracował jako urzędnik. Zmarł tragicznie w 1932.
Drugi bohater fotografii – Maksymilian podzielał pasje swojego wybitnego ojca i dziadka. W 1952 roku ożenił się z Janiną (z domu Orlińską) z którą miał syna. Zmarł w 1996 roku.
Wspomnienie o nim spisał dla nas (w grudniu 2021 r.) jego syn – Ryszard Postawka, mieszkający obecnie wraz z żoną Małgorzatą w Krościenku:
„Tatę [Maksymiliana Postawkę] zapamiętałem, jako wielkiego miłośnika muzyki poważnej. Na jednym ze zdjęć siedzi w salonie ze skrzypcami. Posiadał bardzo duży zbiór płyt winylowych z muzyką poważną. Słuchał muzyki bardzo często. W latach 80 kupił mojej córce pianino. Odwiedzając nas, potrafił mimo późnego wieku zasiąść i zagrać na pianinie różne utwory. Ukończył przed II Wojną Światową Akademię Handlową w Krakowie. Praca dyplomowa nosiła tytuł: „Możliwości motoryzacji rolnictwa polskiego”, co potwierdza jego zainteresowania. Wśród niewielu dokumentów, które znalazłem są materiały o maszynach rolniczych z okresu 1920r. W latach 50. kupił samochód dostawczy BMW, a potem Mercedesa 170V. Bardzo dużo potrafił naprawić we własnym zakresie. Posiadał aparat fotograficzny mieszkowy na film 6*9. Robił dużo zdjęć i sam wykonywał odbitki metodą stykową. Te zainteresowania odziedziczył po swoim tacie Władysławie. Nie opowiadał nic na temat historii rodzinnych. Tylko raz, chyba około roku 1959 byliśmy w wywłaszczonym majątku. Bardzo to przeżył. Zabierał mnie, jako dziecko do Kazimierzy Wielkiej na grób swojego brata Wojtusia, ale nigdy o nim nie opowiadał.”
***
Pan Ryszard Postawka, syn Maksymiliana, odziedziczył po ojcu, dziadku i pradziadku - zainteresowania i talent techniczny. Ukończył Wydział Mechaniczny Politechniki Krakowskiej. Brał czynny udział w tworzeniu NSZZ Solidarność w 1980 r oraz Samorządu Pracowniczego w ramach struktur Sieci Solidarności. Od 13 grudnia 1981 do 25 listopada 1982 był internowany. Pracował w wielu różnych zakładach na stanowiskach związanych z mechaniką, ale najdłuższym miejscem jego pracy było Krośnieńskie liceum, gdzie pracował jako pedagog i dyrektor. Państwo Postawkowie mają dwoje dzieci – córkę Dominikę i syna Jakuba. Więcej: https://pl.wikipedia.org/wiki/Ryszard_Postawka
Kolekcja zdjęć Władysława Postawki w zbiorach MEK liczy 72 odbitki wykonane z klisz szklanych na papierze żelatynowo-srebrowym Agfa-Lupex pochodzącym prawdopodobnie z lat 40. XX w. Nie wiadomo poprzez kogo i kiedy fotografie trafiły do zbiorów. Cała kolekcja do obejrzenia tu:
Kolekcja Władysława Podstawki MEK
[1] Pamiętnik Mieczysława Sierosławskiego, cytowany przez Tadeusza Kozioła s. 57.
Opracowała: Anna Bujnowska
Bibliografia:
Tadeusz Kozioł, Małe Ojczyzny. Odonów, Odonowskie Towarzystwo Kulturalne, Odonów 2013
Dwaj ok. sześcioletni chłopcy, jasnowłosi bliźniacy, bawią się na łączce wśród drzew nieopodal przepływającej rzeki lub stawu. To Maksio i Wojtuś Postawkowie, urodzeni w 1911 roku, synowie autora fotografii – Władysława Postawki i Heleny Postawki.
Chłopcy pozują przy drzewie, które po bliższym oglądzie okazuję się jedynie niskim pniem z dwoma postrzępionymi kikutami konarów. Jest to destrukt powstały prawdopodobnie po uderzeniu pioruna. Umieszczona jest na nim skrzynkowa kapliczka, zapewne wotywna, z figurą świętego Jana Nepomucena. Zdjęcie opisane jest: „Krakowiacy. Kapliczka ze starą rzeźbą, wieś Chruszczyna” – i pod takim tytułem funkcjonowało przez lata w zbiorach MEK. Dopiero prace badawcze w ramach projektu Digitalizacja i udostępnienie zabytkowej kolekcji szklanych negatywów i fotografii z drugiej połowy XIX i początku XX w. ze zbiorów Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie – oraz konsultacja z wnukiem autora zdjęcia – Ryszardem Postawką, pozwoliły na zidentyfikowanie jej rzeczywistych bohaterów.
Jeden z chłopców stoi na krześle z giętego drewna bukowego, ustawionym przy pniu, trzymając w rękach blaszaną konewkę. Pewnie będzie próbował podlać rosnącą powyżej nasturcję zdobiącą kapliczkę. Drugi chłopiec stoi na ziemi i spogląda na robiącego zdjęcie ojca. We wzniesionych do twarzy rączkach trzyma niezidentyfikowany przedmiot – może zabawkę albo czapeczkę. Chłopcy są identyczni i tak samo elegancko ubrani w dziecięce stroje ziemiańskie: luźne, dłuższe mundurki-sukienki przewiązane na biodrach szerokimi paskami, z wyłożonymi na plecy marynarskimi kołnierzykami. Na nogach krótkie spodenki tzw. pumpy wpuszczone w podkolanówki i skórzane buciki.
Autor tego i wielu innych zdjęć w kolekcji MEK – Władysław Postawka (1883-1932) –„subtelny marzyciel i mistyk”[1] – był ziemianinem pochodzącym z rodziny posiadającej majątki we wsiach koło Kazimierzy Wielkiej. Z wykształcenia muzyk po konserwatorium krakowskim w dziedzinie skrzypiec, pasjonujący się również mechaniką, motoryzacją i fotografią. Fotografował okolice Kazimierzy Wielkiej, uroczyste wydarzenia i spotkania swojej społeczności, portretował rodzinę, sąsiadów i pracowników. Jego żona, śliczna Helena z domu Kalinka (ur. 1883) była córką Edwarda i Marii Kalinków z majątku Bosowice (zob: https://zbiory.etnomuzeum.eu/pl/katalog-zbiorow/2122). W 1915 urodziła się jeszcze ich córka Felicja.
Rodzina mieszkała w majątku Chruszczyna Mała (obecnie nieistniejącym) koło Kazimierzy Wielkiej. Majątek zakupił ojciec Władysława, znany w okolicy społecznik, przemysłowiec, wynalazca maszyn rolniczych – Stanisław Ludwik Postawka i przekazał synowi po jego ślubie w 1909 r. Zdjęcie zostało zrobione prawdopodobnie w parku przed dworem. W tle widać znajdujący się przed posiadłością staw lub rzekę (również już nieistniejące). Budynek dworu od frontu zobaczyć można tu: https://zbiory.etnomuzeum.eu/pl/katalog-zbiorow/2110.
Fotografię wykonano w szczęśliwym dla rodziny czasie ok. 1917 roku. Dziesięć lat później jeden z bliźniaków – Wojtuś, zmarł na zapalenie płuc (1927). Po dwukrotnym pożarze majątku ok. 1930 r., Władysław Postawka postanowił sprzedać Chruszczynę Małą, kupił kamienicę w Krakowie na Krzemionkach koło Kopca Krakusa, pracował jako urzędnik. Zmarł tragicznie w 1932.
Drugi bohater fotografii – Maksymilian podzielał pasje swojego wybitnego ojca i dziadka. W 1952 roku ożenił się z Janiną (z domu Orlińską) z którą miał syna. Zmarł w 1996 roku.
Wspomnienie o nim spisał dla nas (w grudniu 2021 r.) jego syn – Ryszard Postawka, mieszkający obecnie wraz z żoną Małgorzatą w Krościenku:
„Tatę [Maksymiliana Postawkę] zapamiętałem, jako wielkiego miłośnika muzyki poważnej. Na jednym ze zdjęć siedzi w salonie ze skrzypcami. Posiadał bardzo duży zbiór płyt winylowych z muzyką poważną. Słuchał muzyki bardzo często. W latach 80 kupił mojej córce pianino. Odwiedzając nas, potrafił mimo późnego wieku zasiąść i zagrać na pianinie różne utwory. Ukończył przed II Wojną Światową Akademię Handlową w Krakowie. Praca dyplomowa nosiła tytuł: „Możliwości motoryzacji rolnictwa polskiego”, co potwierdza jego zainteresowania. Wśród niewielu dokumentów, które znalazłem są materiały o maszynach rolniczych z okresu 1920r. W latach 50. kupił samochód dostawczy BMW, a potem Mercedesa 170V. Bardzo dużo potrafił naprawić we własnym zakresie. Posiadał aparat fotograficzny mieszkowy na film 6*9. Robił dużo zdjęć i sam wykonywał odbitki metodą stykową. Te zainteresowania odziedziczył po swoim tacie Władysławie. Nie opowiadał nic na temat historii rodzinnych. Tylko raz, chyba około roku 1959 byliśmy w wywłaszczonym majątku. Bardzo to przeżył. Zabierał mnie, jako dziecko do Kazimierzy Wielkiej na grób swojego brata Wojtusia, ale nigdy o nim nie opowiadał.”
***
Pan Ryszard Postawka, syn Maksymiliana, odziedziczył po ojcu, dziadku i pradziadku - zainteresowania i talent techniczny. Ukończył Wydział Mechaniczny Politechniki Krakowskiej. Brał czynny udział w tworzeniu NSZZ Solidarność w 1980 r oraz Samorządu Pracowniczego w ramach struktur Sieci Solidarności. Od 13 grudnia 1981 do 25 listopada 1982 był internowany. Pracował w wielu różnych zakładach na stanowiskach związanych z mechaniką, ale najdłuższym miejscem jego pracy było Krośnieńskie liceum, gdzie pracował jako pedagog i dyrektor. Państwo Postawkowie mają dwoje dzieci – córkę Dominikę i syna Jakuba. Więcej: https://pl.wikipedia.org/wiki/Ryszard_Postawka
Kolekcja zdjęć Władysława Postawki w zbiorach MEK liczy 72 odbitki wykonane z klisz szklanych na papierze żelatynowo-srebrowym Agfa-Lupex pochodzącym prawdopodobnie z lat 40. XX w. Nie wiadomo poprzez kogo i kiedy fotografie trafiły do zbiorów. Cała kolekcja do obejrzenia tu:
Kolekcja Władysława Podstawki MEK
[1] Pamiętnik Mieczysława Sierosławskiego, cytowany przez Tadeusza Kozioła s. 57.
Opracowała: Anna Bujnowska
Bibliografia:
Tadeusz Kozioł, Małe Ojczyzny. Odonów, Odonowskie Towarzystwo Kulturalne, Odonów 2013