Arkusz składający się z 6 bonów, z których każdy stanowił zapłatę za ułożenie sągu drzewa (4 m3 drzewa). Inicjały F.R. oznaczają właściciela majątku Franciszka Rychlickiego.
Prezentowane dwa arkusze bonów (w galerii fotografii także arkusz bonów za 1 dniówkę pracy polowej z kosą lub sierpem) są przykładem pieniędzy zastępczych, które od XVII do połowy XX wieku funkcjonowały wyłącznie w obiegu lokalnym i były emitowane przez właścicieli dóbr ziemskich, dominiów, folwarków, a także przez władze administracyjne miast i powiatów, właścicieli fabryk, sklepów, restauracji, spółdzielni itp.
Jednym z powodów emisji pieniądza zastępczego był brak stabilizacji ekonomicznej i związana z tym niewystarczająca ilość pieniądza państwowego w ogólnym obiegu, co uniemożliwiało zapłatę za wykonaną pracę, usługę czy też kupowany towar. Inną przyczyną była dążność właścicieli majątków ziemskich i fabryk do materialnego uzależnienia od siebie pracowników, bowiem pieniądze te przeznaczone były głównie do płatności w obrębie tego samego majątku lub w sklepie przyfabrycznym.
Początkowo do realizacji płatności przez właścicieli dóbr ziemskich używane były tzw. kontrasygnatury na monetach „państwowych”, później zaś, w XIX i na początku XX wieku, specjalnie na ich zlecenie emitowane były papierowe bony i monety, przeważnie o niskim nominale. Właściciel ustalał ich kształt i wzór oraz w przypadku monet, także rodzaj metalu, z którego była bita. Na pieniądzach tych najczęściej umieszczano nazwę miejscowości lub dominium, inicjały właściciela majątku, czasem także jego herb rodowy oraz wartość, zaznaczoną cyfrą lub też wymiarem robocizny np. dzień pracy z zaprzęgiem konnym, dzień wypasu bydła, dzień kopania ziemniaków czy jak na prezentowanych tutaj za ułożenie sągu drzewa lub dzień pracy polowej z kosą lub sierpem.
Muzeum Etnograficzne w Krakowie, jako jedno z nielicznych, może poszczycić się posiadaniem jednej z cenniejszych kolekcji numizmatycznych zastępczych środków płatniczych. Kolekcja liczy ponad 700 obiektów i pochodzi ze zbiorów znanych numizmatyków, spośród których należy wymienić Tadeusza Kałkowskiego, autora licznych opracowań dotyczących tej tematyki, a także Mariana Kowalskiego, Józefa Raburskiego, Anatola Gupieńca oraz Wiesława Ryszkiewicza. Od XVII do połowy XX wieku pieniądze zastępcze emitowane przez właścicieli dóbr ziemskich, dominiów, folwarków oraz przez władze administracyjne miast i powiatów, właścicieli fabryk, sklepów, itp., funkcjonowały w obiegu lokalnym.
Prezentowane dwa arkusze bonów (w galerii fotografii także arkusz bonów za 1 dniówkę pracy polowej z kosą lub sierpem) są przykładem pieniędzy zastępczych, które od XVII do połowy XX wieku funkcjonowały wyłącznie w obiegu lokalnym i były emitowane przez właścicieli dóbr ziemskich, dominiów, folwarków, a także przez władze administracyjne miast i powiatów, właścicieli fabryk, sklepów, restauracji, spółdzielni itp.
Jednym z powodów emisji pieniądza zastępczego był brak stabilizacji ekonomicznej i związana z tym niewystarczająca ilość pieniądza państwowego w ogólnym obiegu, co uniemożliwiało zapłatę za wykonaną pracę, usługę czy też kupowany towar. Inną przyczyną była dążność właścicieli majątków ziemskich i fabryk do materialnego uzależnienia od siebie pracowników, bowiem pieniądze te przeznaczone były głównie do płatności w obrębie tego samego majątku lub w sklepie przyfabrycznym.
Początkowo do realizacji płatności przez właścicieli dóbr ziemskich używane były tzw. kontrasygnatury na monetach „państwowych”, później zaś, w XIX i na początku XX wieku, specjalnie na ich zlecenie emitowane były papierowe bony i monety, przeważnie o niskim nominale. Właściciel ustalał ich kształt i wzór oraz w przypadku monet, także rodzaj metalu, z którego była bita. Na pieniądzach tych najczęściej umieszczano nazwę miejscowości lub dominium, inicjały właściciela majątku, czasem także jego herb rodowy oraz wartość, zaznaczoną cyfrą lub też wymiarem robocizny np. dzień pracy z zaprzęgiem konnym, dzień wypasu bydła, dzień kopania ziemniaków czy jak na prezentowanych tutaj za ułożenie sągu drzewa lub dzień pracy polowej z kosą lub sierpem.
Muzeum Etnograficzne w Krakowie, jako jedno z nielicznych, może poszczycić się posiadaniem jednej z cenniejszych kolekcji numizmatycznych zastępczych środków płatniczych. Kolekcja liczy ponad 700 obiektów i pochodzi ze zbiorów znanych numizmatyków, spośród których należy wymienić Tadeusza Kałkowskiego, autora licznych opracowań dotyczących tej tematyki, a także Mariana Kowalskiego, Józefa Raburskiego, Anatola Gupieńca oraz Wiesława Ryszkiewicza. Od XVII do połowy XX wieku pieniądze zastępcze emitowane przez właścicieli dóbr ziemskich, dominiów, folwarków oraz przez władze administracyjne miast i powiatów, właścicieli fabryk, sklepów, itp., funkcjonowały w obiegu lokalnym.
