Staloryt

Treść

skan zdjęcia skan zdjęcia
Obrazek na papierze  drukowany w technice stalorytu Kompozycja, częściowo ręcznie kolorowana akwarelą, umieszczona jest na tle ażurowego tła. Brzegi o kształcie nieregularnym, wycięte są w „ząbki“.

Na awersie przedstawienie w układzie dwustrefowym: w części dolnej kielich z hostią oraz obłoki z motywem putta po obydwu jego stronach. W górnej części dwa serca malowane na kolor czerwony, otoczone wianuszkiem z trzynastu główek puttów. Serce umieszczone z lewej strony, przepasane cierniem, spod którego spływają krople krwi, to Serce Jezusa. Obok, po stronie prawej, Serce Maryi, okolone wieńcem różanym i przebite mieczem boleści. U szczytu krwawiących serc płomienie oraz krzyż nad Sercem Jezusa i lilie nad Sercem Maryi. Pod kompozycją napis drukiem w języku francuskim: „Honneur, Louange / Reconnaissance, Amour!...“ („Cześć, Chwała / Wdzięczność, Umiłowanie!...“) oraz nazwa i adres wydawnictwa: „Bouasse-Lebel Imp. Edit., 29 rue St. Sulpice, Paris“ i numer seryjny: „3003“. Na rewersie umieszczono druk modlitwy w języku niemieckim, pisany frakturą.

Ukazany na obrazku motyw połączonych Serc Jezusa i Maryi odnosi się do kultu, który ma swój początek jeszcze XVII w. i związany jest z osobą św. Jana Eudes (1601-1608). W swoim nauczaniu łączył on kult Serca Jezusa i Serca Maryi. Jako autor nabożeństw i modlitw doprowadził do jego sformalizowania i uzyskania aprobaty Kościoła. W XVIII i XIX w. na terenie centralnej i północnej Francji kult dwóch serc zyskiwał coraz większą popularność, rozwijając się równolegle z kultem Najświętszego Serca Pana Jezusa i Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny. Jeszcze w 1800 r. s. Henrietta Aymer de Chevalier wraz z o. Piotrem Coudrin założyli Zgromadzenie Najświętszych Serc Jezusa i Maryi (Sercanie biali), a objawienia św. Katarzyny Labouré (1806-1876) z 1830 r. doprowadziły do upowszechnienia tradycji Cudownego Medalika z Matką Bożą na awersie i dwoma sercami: Jezusowym okolonym cierniem i przebitym mieczem sercem Maryi na rewersie.

Obrazek pochodzi z oficyny wydawniczej „Bouasse-Lebel“, założonej w 1845 r. przez Eulalię Bouasse z domu Lebel (1809-1898). Firma wkrótce przeniosła się do Saint-Sulpice na przedmieściach Paryża, gdzie rozpoczęła wieloletnią działalność. W 1952 r. Eulalia przekazała przedsiębiorstwo starszemu z dwóch synów, Henrykowi. Piętnaście lat później, w 1867 r. firmę opuścił młodszy syn, Emil, zakładając konkurencyjne wydawnictwo pod nazwą „Bouasse-Jeune“ również w St. Sulpice. Odtąd aż do śmierci Emila w 1881 r. trwała nieustająca rywalizacja między braćmi. Wydawnictwa konkurowały w stosowaniu najbardziej innowacyjnych technik drukarskich, w tym przede wszystkim wprowadzonej w latach 70. XIX w. chromolitografii. W 1871 r. wydawnictwo starszego z braci, „Bouasse-Lebel“, zdobyło rekomendację papieża Piusa IX, zyskując tym samym pozycję prawdziwego potentata wśród wydawnictw specjalizujących się w drukach o charakterze dewocyjnym. Po śmierci Henryka w 1912 r. firmę przejął jego syn Albert, który starał się kontynuować dzieło ojca i babki. Czasy pomyślnej koniunktury powoli jednak mijały. Stopniowo malało zainteresowanie tego typu dewocjonaliami, a techniki drukarskie coraz częściej zastępowano technikami fotograficznymi. Albert Bouasse-Lebel umarł w r. 1955. Kilka lat później dom wydawniczy „Bouasse-Lebel“ przestał istnieć.

Małoformatowe druki dewocyjne upowszechniły się w dziewiętnastowiecznej Europie na szeroką skalę. Ze względu na rozwój technik drukarskich pozwalających na masową produkcję, obrazki stały się dostępne dla wszystkich warstw społecznych. Były wydawane dla upamiętnienienia ważnych wydarzenia z życia Kościoła, pielgrzymek do miejsc świętych czy przyjmowanych sakramentów. Służyły również propagowaniu nowych kultów. Omawiany staloryt był potwierdzeniem udzielonego przez papieża Leona XII studniowego odpustu.
 
Opracowała Kamila Wasilewska-Prędki.
Opiekun: Anna Sulich-Liga Zadaj pytanie o obiekt

Obiekty powiązane