Krótka kurtka uszyta ręcznie z samodziałowego białego sukna. Krój tzw. poncha podłużnego, z rękawami sztukowanymi na końcach. Kołnierzyk stojący. Szew poniżej kołnierza ozdobiony paseczkiem z sukna czerwonego i żółtego. Brzegi obszyte warkoczem plecionym z białej, czarnej i czerwonej wełny. Wzdłuż warkocza oraz poniżej szwu kołnierza wyszyte są jedna lub dwie linie łamane zwane husi tanec (gęsi taniec). Po prawej stronie rozcięcia wąski, zakończony ząbkami pasek z czerwonego sukna tzw. piłka. Pośrodku piłki czerwona aplikacja sukienna tzw. kohucik obwiedziony różową włóczką, wyszyty w niebieskie i zielone gwiazdki. Powyżej i poniżej kohucika motywy kwiatka i gwiazdki. Na kołnierzu wyszyty m.in. motyw łańcuszka z dwóch przecinających się czerwonych linii falistych. Środki ogniwek zielone.
Huńka należała do ubioru kobiecego noszonego jeszcze do II wojny światowej na terenie czterech wsi położonych na wschód od Szczawnicy: Biała Woda, Czarna Woda, Szlachtowa i Jaworki. Zamieszkane przez Łemków obrządku greckokatolickiego, nazywanych dawniej Rusnakami, tworzyły najdalej na zachód wysuniętą wyspę osadnictwa ruskiego po północnej stronie Karpat. Jego zwarty zasięg kończył się na wschodnim brzegu rzeki Poprad. Pewne różnice kulturowe i językowe istniejące między mieszkańcami tych wsi a pozostałymi Łemkami sprawiły, że od końca lat 30. XX wieku, za znanym etnografem prof. Romanem Reinfussem, zaczęto ich określać Rusinami Szlachtowskimi.
Oddzieleni od Łemków znad Popradu lasami i osadnictwem polskim, nie utrzymywali z nimi bliższych kontaktów. W stosunku do polskich sąsiadów – Górali Szczawnickich mieli silne poczucie odrębności wynikające z różnic języka i obrządku. Do I wojny światowej ożywione kontakty towarzyskie i handlowe utrzymywali natomiast z sąsiadami z południa mieszkańcami ruskich wsi na Spiszu: Folwarku, Lipnika Wielkiego, Litmanowej i innych.
Znaczną część swojej odzieży Rusini szyli z tkanego w prawie każdym gospodarstwie płótna i sukna. W pozostałe materiały do wyrobu i zdobienia odzieży oraz w niektóre gotowe jej elementy zaopatrywali się na słowackim Spiszu. Odcięcie od sąsiadów z południa granicą państwową powstałą po I wojnie światowej, spowodowało powolne zmiany w tradycyjnych ubiorach. W okresie międzywojennym, zwłaszcza w latach 30.XX wieku, pojawiły się w nich zapożyczenia z ubiorów górali szczawnickich. Zmianom uległo także zdobnictwo kobiecych huniek, w chłodne dni zakładanych na gorset. W starszych, z XIX/XX wieku, haft ograniczał się tylko do czerwonych szlaków linii łamanej (husi tanec). Nowsze, do których należy prezentowany obiekt, miały haft bardziej rozbudowany, z wyszytym na kołnierzu charakterystycznym szlakiem łańcuszka, jaki występował na męskich kurtkach szczawnickich.
Po II wojnie światowej część Rusinów Szlachtowskich wyjechała na Ukrainę, pozostałych w 1947 r., w ramach akcji „Wisła”, wysiedlono na Ziemie Zachodnie.
Opracowała Elżbieta Pobiegły.
oprac. Elżbieta Pobiegły
