San i Aka. Rdzenne kultury Afryki Subsaharyjskiej
Treść
Wystawa „San i Aka. Rdzenne kultury Afryki Subsaharyjskiej” prezentowana w sali wystawowej Biblioteki Jagiellońskiej jest wydarzeniem towarzyszącym obchodom 10-lecia powstania Jagiellońskiego Centrum Badań Afrykanistycznych i VII Kongresu Afrykanistów Polskich.
Wydarzenie jest wspólnym przedsięwzięciem Jagiellońskiego Centrum Badań Afrykanistycznych, Biblioteki Jagiellońskiej oraz Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie, które w swoich zbiorach posiada znaczną kolekcję artefaktów afrykańskich.
Wystawa przedstawiająca życie codzienne i kulturę materialną grupy etnicznej Pigmejów Aka z Republiki Środkowoafrykańskańskiej oraz Sanów (Buszmeni) z Namibii, Botswany i Republiki Południowej Afryki ma przybliżyć zwiedzającym różne aspekty życia codziennego tych ludów, zarówno z perspektywy historycznej lat 30. XX w. (Sanowie), jak i współczesnej (Aka). Nieprzypadkowo te dwie kultury zostały ze sobą zestawione. Pigmeje i Buszmeni są bowiem zaliczani do tej samej archaicznej grupy ludów niskorosłych, uchodzą za jedne z najstarszych ludów świata, prowadzą koczowniczy tryb życia, zajmują się łowiectwem i zbieractwem. Mimo to nie posługują się wspólnym językiem, nie mają świadomości wspólnej historii oraz stanowią małe, odrębne społeczności. Przy czym Pigmeje zamieszkują tropikalny las równikowy, a Buszmeni obszary sawanny afrykańskiej (busz) w południowej części Afryki.
Na wystawie są prezentowane unikatowe obiekty oraz archiwalia związane z kulturą Sanów z kolekcji prof. Romana Stopy, znajdujące się obecnie w zbiorach Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie, oryginalne pigmejskie przedmioty codziennego użytku wraz z autentycznym pigmejskim domkiem z prywatnych zbiorów Izabeli Cywy, która od ponad dziesięciu lat pracuje w Republice Środkowoafrykańskiej wśród Pigmejów Aka, a także zbiór prac prof. Stopy przechowywany w Bibliotece Jagiellońskiej.
Wystawa jest częścią projektu „Interakcje i wpływy: badania afrykanistyczne w dialogu z otoczeniem społecznym i kulturalnym uczelni” realizowanego w ramach Konkursu Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ (WSMiP UJ) na rozwój współpracy z otoczeniem zewnętrznym uczelni.
10 maja – 4 czerwca 2024 r.
Biblioteka Jagiellońska
al. Mickiewicza 22 (wejście od ul. Oleandry 3)
Godziny otwarcia:
poniedziałek-piątek, godz. 10.00-17.00
sobota, godz. 10.00-14.00
Wstęp wolny
Wernisaż wystawy: 9 maja 2024 r., godz. 17.00
Zespół kuratorski: Izabela Cywa (JCBA), prof. dr hab. Robert Kłosowicz (JCBA), Mateusz Król (MEK), Jacek Kukuczka (MEK)
Projekt wystawy: Izabela Cywa (JCBA), Jacek Kukuczka (MEK), Iwona Wawrzynek (BJ)
Identyfikacja wizualna: Michał Worgacz (BJ)
Współpraca merytoryczna i kwerendy w zbiorach: Izabela Cywa (JCBA), Karolina Chorązka- Paluch (BJ), prof. dr hab. Robert Kłosowicz (JCBA), dr Mateusz Król (MEK), Jacek Kukuczka (MEK), Dominika Szpaczek (UJ), Iwona Wawrzynek (BJ)
Teksty: Izabela Cywa (JCBA), prof. dr hab. Robert Kłosowicz (JCBA), Jacek Kukuczka (MEK)
Redakcja i korekta: Ewa Valde-Nowak (BJ), Iwona Wawrzynek (BJ)
Tłumaczenia: Anna Bęben (BJ), Anna Sak (MEK), Klara Laudańska
Skład i łamanie katalogu: Józef Paluch
Opieka konserwatorska: Agata Barczyńska (MEK), Katarzyna Mazurek-Lebowska (MEK), Renata
Palka (MEK), Katarzyna Wilaszek-Rozwadowska (MEK), Sekcja Konserwacji Biblioteki Jagiellońskiej
Obsługa muzealiów: Iwona Matuła (MEK), Krzysztof Wójtowicz (MEK)
Produkcja wystawy: Paweł Przybylski (MEK), Jacek Szymański (MEK), Krzysztof Wójtowicz (MEK), Sekcja Wydarzeń Kulturalnych (BJ)
Konsultacje techniczne: Stanisław Bujas (BJ), Piotr Kuraś (BJ)
Digitalizacja materiałów archiwalnych: dr Mateusz Król (MEK)
Fotografie: Marcin Jędrysiak (MEK), Anna Tarko (MEK)
Promocja: Anna Bęben (BJ), Piotr Bujakiewicz (MEK), Joanna Grabeus (MEK), Olga Łuczyńska-Gawron (MEK), Iwona Wawrzynek (BJ), Michał Worgacz (BJ)
***
BJ – Biblioteka Jagiellońska
JCBA – Jagiellońskie Centrum Badań Afrykanistycznych
MEK – Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie
UJ – Uniwersytet Jagielloński
Organizatorzy:
Partnerzy:
Patronat medialny: