O zbiorach MEK
Treść
Od samego początku zbiory MEK budowane były w dużej mierze dzięki darczyńcom. Entuzjazm towarzyszący powstaniu Muzeum odzwierciedlają pierwsze księgi wpływów – dziesiątki kart starannie zapełnionych nazwami rzeczy i nazwiskami ofiarodawców. Znaleźli się wśród nich nauczyciele, lekarze, kolekcjonerzy, podróżnicy, uczniowie zrzeszeni w sieci Kół Krajoznawczych... Ofiarowywano tworzone latami zbiory i pojedyncze przedmioty, z terenu Polski i ze świata. Muzeum otrzymało w darze kolekcje stworzone przez Helenę Dąbczańską, Cecylię Śniegocką, Michała Siedleckiego, Romana Stopę, Józefa Świstka, Wandalina Szukiewicza. W momencie wybuchu II wojny światowej zbiory liczyły już trzydzieści tysięcy obiektów.
Magazyny Muzeum stały się także przystanią dla depozytów i przekazów z innych muzeów i instytucji. Wraz ze zbiorami zlikwidowanego Muzeum Techniczno-Przemysłowego (1868-1920, pod innymi nazwami do 1950) do MEK trafiła między innymi kolekcja syberyjska Benedykta Dybowskiego oraz zbiory wycinanek i malowanek gromadzone przez Towarzystwo Polska Sztuka Stosowana z ASP w Krakowie (1901-1914). W 1997 roku MEK przejęło bogaty zbiór archiwaliów z likwidowanej wówczas Pracowni Badania Sztuki Ludowej Instytutu Sztuki PAN. W 2014 roku zyskał on uzupełnienie w postaci Domowego archiwum Romana Reinfussa, wieloletniego kierownika Pracowni.
W tej opowieści nie brak też barwnych epizodów. Zaangażowanie kustoszy MEK przy realizacji „Wesela” Andrzeja Wajdy sprawiło, że w 1973 roku do zbiorów trafiła część rekwizytów z planu filmowego. Tysiąc trzysta pisanek znalazło się w MEK na skutek ogólnopolskiego konkursu ogłoszonego w 1969 roku. Niezwykły zbiór ponad tysiąca zdjęć z Hiszpanii i Maroka podarował Muzeum Marian Maurizio Abramowicz – taternik, poeta, podróżnik, inżynier rolnictwa, a prywatnie przyjaciel jednego z kustoszy...
Od początku działalności Muzeum kolekcja systematycznie się powiększa także dzięki zakupom obiektów, w tym od stałych dostawców (m.in. Borys Malkin, Anna Zabierzewska). Muzeum stale podejmuje współpracę z badaczami pracującymi w różnych częściach świata (stąd w zbiorach MEK m.in. kolekcja przedmiotów wykonanych z liści palm przez Indian Asháninka, zgromadzona przez Joannę Sosnowską w latach 2008–2011). Ważną część zbiorów stanowią przedmioty pozyskane w trakcie etnograficznych badań terenowych prowadzonych przez Muzeum. Własnym wieloletnim projektom badawczym MEK zawdzięcza część zbiorów dotyczących współczesności: fotograficzne, filmowe i dźwiękowe archiwa, prywatne pamiątki, a wśród nich fragmenty organicznego świata, produkty wytwarzane przez światowe koncerny i pliki cyfrowe – rzeczy wprost z XXI wieku.
Trzon kolekcji stanowią obiekty z terenu przedwojennej i dzisiejszej Polski. Ale nie mniej ważne i cenne są zbiory z innych krajów i z innych części świata (m.in. najstarsza na świecie kolekcja syberyjska). O dzisiejszym kształcie zasobów Muzeum zadecydowały zmieniające się idee kolekcjonowania, nastroje społeczne, polityka, trendy wyznaczające kierunki przemian dwóch dziedzin – etnografii i muzealnictwa. A przecież na tę kolekcję miały wpływ także osobiste wybory konkretnych ludzi: twórcy, użytkownika, wreszcie tego, kto przyniósł rzecz do Muzeum. Skąd? Kiedy? Dlaczego?
Zbiory MEK są w stałym obiegu: wystawiane, wypożyczane, udostępniane badaczom, artystom, osobom prywatnym. Poddawane są też krytycznej refleksji. Ślady naukowych fascynacji, echa podróżniczych wypraw, intymne pamiątki – kolekcja MEK to punkt wyjścia do własnych odkryć dla każdego, kto zechce sięgnąć do tych uzupełnianych przez kolejne pokolenia zasobów.
Zobacz też:
KOLEKCJA SYBERYJSKA - NOWE SPOJRZENIE to projekt o ponad stuletniej kolekcji syberyjskiej MEK. W rezultacie badań prowadzonych w latach 2016-2020, kolekcja jest udostępniana w cyfrowym repozytorium wraz z materiałami audio i wideo pozyskanymi w terenie oraz dostępnymi danymi archiwalnymi.
WIRTUALNE MUZEUM DRZEWORYTÓW LUDOWYCH dokumentuje i udostępnia wiedzę o polskim drzeworytnictwie ludowym. Jest to projekt zrealizowany z okazji stulecia istnienia Muzeum Etnograficznego w Krakowie.
RZECZ MAŁOPOLSKA. WZORNIK INSPIRACJI ETNOGRAFICZNYCH to blisko osiemset haseł opracowanych na podstawie obiektów ze zbiorów Muzeum Etnograficznego w Krakowie.
Polecamy również:
WIRTUALNE MUZEA MAŁOPOLSKI to projekt mający na celu zachowanie dziedzictwa kulturowego Małopolski w formie cyfrowej i udostępnienie go szerokiemu gronu odbiorców w Internecie. Twórcą projektu jest Regionalna Pracownia Digitalizacji Małopolskiego Instytutu Kultury w Krakowie.
CZYTANIE OBRAZÓW to projekt, który prezentuje w dostępny sposób wybrane obiekty z polskich muzeów i galerii. Umożliwia on wszystkim, ale w sposób szczególny osobom z niepełnosprawnościami, poznawanie obrazów, rzeźb, fotografii, instalacji, performansów itp., również tych ze zbiorów Muzeum Etnograficznego.
CYFROWY KAZIMIERZ to projekt tworzony w oparciu o archiwa wizualne, dokumentację fotograficzną ze źródłowych zasobów muzealnych oraz zbiorów prywatnych. Ma na celu zbadanie, zrozumienie i zarchiwizowanie materialnego i niematerialnego dziedzictwa dzielnicy Kazimierz w Krakowie, ze szczególnym uwzględnieniem jej aspektu wizualnego. Twórcą projektu jest Fundacja Wydziału Sztuki Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.
