Kobiece okrycie świąteczne. Panica (w języku Nieńców: piena-pany) to jedno z najstarszych zachowanych tego typu obiektów w światowych kolekcjach muzealnych (a co za tym idzie, jedno z najstarszych zachowanych w ogóle!).
Górna część panicy uszyta jest z tzw. kamusu, czyli skóry zdartej z nóg renifera. Dół wykonany jest z tkaniny i futra psa. Dla Nieńców pies jest członkiem rodziny, strażnikiem bramy domostwa. Futro psa u dołu okrycia ma funkcje magiczne: kobieta była symbolicznie łączona z bramą nowego życia.
Odzież ozdobiona wstawkami z barwionego sukna fabrycznego - płaty skóry zszywane z pasami z czerwonego i brązowego płótna fabrycznego od wewnątrz.
Górna część panicy uszyta jest z tzw. kamusu, czyli skóry zdartej z nóg renifera. Dół wykonany jest z tkaniny i futra psa. Dla Nieńców pies jest członkiem rodziny, strażnikiem bramy domostwa. Futro psa u dołu okrycia ma funkcje magiczne: kobieta była symbolicznie łączona z bramą nowego życia.
Odzież ozdobiona wstawkami z barwionego sukna fabrycznego - płaty skóry zszywane z pasami z czerwonego i brązowego płótna fabrycznego od wewnątrz.
Ze zbiorów Izydora Sobańskiego, przekazanych w 1878 r. do Muzeum Techniczno-Przemysłowego (MTP) w Krakowie.
Informacja pozyskana od Jurija Kwasznina, pracownika Instytutu Etnologii Rosyjskiej Akademii Nauk (RAN) w Tiumeniu, członka Rosyjskiego Towarzystwa Geograficznego, specjalisty w dziedzinie etnografii rdzennych wspólnot narodowych Syberii, ze szczególnym uwzględnieniem Nieńców z Płw. Jamalskiego. Wizyta studyjna w MEK w dniach 03-06.10.2016:
„Panica” (jak i kaptur 190106/MEK – jeśli są kompletem), pochodzą z rejonu/okręgu Archanielskiego od Nieńców, którzy przemieścili się z zachodu na Jamał i nad Zatokę Tazowską (na tzw. Mały Jamał) w poszukiwaniu kobiet/żon (aby nie mieszali krwi w małych grupach koczowników oddalonych od siebie).
Informacje pozyskane podczas badań terenowych w Nienieckim Okręgu Autonomicznym (NAO) we wrześniu i październiku 2017, podczas badań terenowych realizowanych w ramach projektu Antropologiczna reinterpretacja kolekcji syberyjskiej ze zbiorów Muzeum Etnograficznego w Krakowie, pochodzącej od polskich badaczy Syberii XIX wieku.
Nazewnictwo: inna spotykana nazwa to KOI-PANY. Skóra zamszowa używana do wyrobu „pannicy” to (w jęz. nienieckim): NIARA. Wg Nieńców, nazewnictwo jest zróżnicowane, gdyż w istocie mamy do czynienia z różnymi typami panic, np. TARIAN-PANY lub PIENA-PANY. Te dwie nazwy stosowane są wśród Nieńców z Wyspy Kołgujew i Płw. Kanińskiego na stary typ „panicy” wykonanej z wstawkami z futra z psa (tzw. opuszka) lub innych zwierząt dzikich(leśnych). TARIAN/PIENA PANY były dziedziczone - przekazywane z matki na córkę.
Informacje dodatkowe.
Wg opinii uzyskanej od Alieksandry Tieriechiny (rosyjskiej etnolożki, która pomiędzy marcem 2015 a marcem 2016 przebywała na Płw. Jamalskim wśród Nieńców jako tzw. nauczyciel kontraktowy - informacja pozyskana podczas wizyty studyjne w Kunstkamerze w czerwcu 2016 roku), ten typ kobiecej, zimowej odzieży wierzchniej nazywany jest po nieniecku „pany”, rosyjsku panica lub jaguszka. W języku nienieckim pany - popularna nazwa (nie’pany - odzież żeńska).
Wg opinii uzyskanej od Alieksandry Tieriechiny (rosyjskiej etnolożki, która pomiędzy marcem 2015 a marcem 2016 przebywała na Płw. Jamalskim wśród Nieńców jako tzw. nauczyciel kontraktowy - informacja pozyskana podczas wizyty studyjne w Kunstkamerze w czerwcu 2016 roku), ten typ kobiecej, zimowej odzieży wierzchniej nazywany jest po nieniecku „pany”, rosyjsku panica lub jaguszka. W języku nienieckim pany - popularna nazwa (nie’pany - odzież żeńska).
Dekoracje (wszywki) wykonane są z futra wiewiórki i renifera, dolna krawędź z długiego futra psa. Ponadto, charakterystyczną cechą nienieckich futer (panic, jaguszek, nie”pany) jest przewężenie (wcięcie) w pasie i dwojaki: wertykalny (w górnej części) i horyzontalny (w części dolnej) układ pasów futra i zdobień. Podobny „układ” można spotkać w technice szycia obuwia (cholewek) oraz w zdobnictwie (haftach, ornamentach futrzanych, etc.).
W literaturze, w//w problematyka (nazewnictwo, typologia) została opracowana m. in. w publikacji: Maria Amelina, Yulia Normanskaya, History of the protolanguage names of clothes and footwear in Nenets; w: Ural-Altaic Studies Scientific Journal № 2 (9) 2013, s. 13-61
