PL EN
Ustawienia prywatności
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Aby uzyskać więcej informacji i spersonalizować swoje preferencje, kliknij „Ustawienia”. W każdej chwili możesz zmienić swoje preferencje, a także cofnąć zgodę na używanie plików cookie 
na poniższej stronie.
Polityka prywatności
*Z wyjątkiem niezbędnych

Kolekcja syberyjska – nowe spojrzenie

Sakwa - juk na renifera

Otwarta sakwa  – juk w kształcie zbliżonym do trapezu, wykonany z kory brzozowej obciągniętej z zewnątrz skórą irchową z widocznymi miejscami łączenia/szycia. Do górnej krawędzi doczepione dwa rzemienie skórzane/uchwyty, służące do wiązania – mocowania juku na grzbiecie renifera. Wzdłuż górnej krawędzi juku, na całym obwodzie znajduje się dekoracyjny, podwójny pas z czerwonej tkaniny fabrycznej. Na węższych bokach juku znajdują się chwosty ze skórzanych pasków, po 2 na każdym z boków. Chwosty ozdobione są żółtymi i czerwonymi paciorkami szklanymi.

Sakwa (w języku Ewenków określana jako umneger), to rodzaj juku wykonanego z kory brzozowej obciągniętej z zewnątrz skórą z resztkami włosia. Krawędź górna obszyta podwójnym pasem czerwonej tkaniny. Torba posiada podwójne „ucha” – szerokie rzemienie, służące do mocowania jej na grzbiecie renifera.

Dar M. i H. Popławskich. Przekaz MNK do MEK via PME w Warszawie w dniu 09.04.1974 r.
Dawny numer inwentarzowy (MTP?, MNK?) N.I. 124.175/a

Ewenkijskie torby/sakwy juczne były dwojakiego rodzaju: miękkie i twarde. Torby o twardej podstawie  nosiły różne nazwy, w zależności od grupy: inmek, unme (ochotsk.), tyta (ilimpijskie Ew.); tyksir (czytyńscy); menur (ajańscy) Robiono je z kory brzozowej, którą składali w rodzaj pudełka o wąskim prostym (prostokątnym) dnie i rozszerzającymi się ku górze wysokimi bocznymi ściankami. Zszywano je ściśle/ciasno i oklejano/otaczano zszytymi skórkami - „kamysami” ( z nóg reniferów). Na wierzch nakładali owalny krążek z brzozy; wszystko przewiązywali/zawiązywali wzdłuż i wszerz rzemykami, by nie wypadały rzeczy włożone do środka. Mąkę wozili tylko w takich torbach. Różniły się one zdobieniami przedniej i tylnej strony i wielkością. Najmniejsze torby spotykano u Ewenków Symskich, a największe u ilimpijskich (jenisejscy) i u wszystkich  Oroczonów. Ścianki toreb były ukośne, a tylko Ewenkowie ilimpijscy robili je pionowymi. Ewenkowie rozróżniali torby ze względu na formę i ornament trójkątny (typ oroczoński)  na przedniej i tylnej ściance i po ubarwieniu pasków okalających.         
G. M. Wasilewicz, ”Ewenki…”, Leningrad 1969 (rozdz. VI- środki transportu, str. 101-2, forma PDF), tłum. E. Tenerowicz

Podczas kwerendy w Rosyjskim Muzeum Etnograficznym (REM) w Petersburgu w 2016 pozyskano informację, że  tradycyjną ewenkijską torbą-koszem, nie spotykanym u innego narodu północy jest torba-kosz -  patakuj (патакуй).

Nazwa „tursuk” (którą opisano obiekt w inwentarzu MEK) pochodzi z języka kazachskiego i oznacza skórzany bukłak – naczynie na ciecze, np. kumys (kobyle mleko). 
 

sakwa - juk na renifera 59097/MEK