W 2023 MEK realizuje etnograficzne badania terenowe na temat krzyży i kapliczek – upamiętnień znoszenia obciążeń pańszczyźnianych. Badania uchwycą współczesny kontekst tych pomników. Polski krajobraz słynie z licznych reprezentacji kultury chrześcijańskiej – temat ten stanowi od dekad przedmiot licznych badań i opracowań. Jednak, co zaskakujące, w dotychczasowym obiegu naukowym, muzealnym, społecznym brakuje syntetycznej dokumentacji obiektów, które – będąc krzyżami i kapliczkami – są jednocześnie pomnikami przywrócenia wolności, stawianymi przez gromady wiejskie w XIX wieku na znak znoszenia obciążeń pańszczyźnianych.
Głównymi tematami realizowanymi w ramach aktualnych badań są rośliny lecznicze używane przez ekspertów (położne, szamanów, zielarzy, znachorów etc.) oraz zwykłych ludzi Asháninka. Znaczenie ziołolecznictwa w całym korpusie wiedzy etnomedycznej, jak również kryteria klasyfikacji roślin użytecznych medycznie oraz sposoby zarządzania ich zasobami.
W Muzeum wierzymy, że opowiadając innym o swoich emocjach i spostrzeżeniach, możemy lepiej zrozumieć siebie i drugiego człowieka. Dlatego zapraszamy wszystkich gotowych podzielić się swoim doświadczeniem do budowania pamięci o tym niecodziennym czasie. Możecie się włączyć, biorąc udział w badaniach etnograficznych „Nasze życie w czasach zarazy”, bądź współtworząc z nami wirtualną wystawę „Kolekcja w kwarantannie”.
Zaintrygowani współczesnymi wcieleniami dawnych zwyczajów rozpoczęliśmy w 2017 roku projekt Życzenia. Wzięliśmy pod lupę formuły i konteksty składania życzeń, by odsłonić kryjącą się za nimi tkankę kultury.
Od wiosny 2016 roku realizowaliśmy naukowy projekt badawczy o ponad stuletniej kolekcji syberyjskiej Muzeum Etnograficznego w Krakowie. Kolekcja zawiera ponad 350 zróżnicowanych przedmiotów pochodzących głównie z XIX wieku, które trafiły do Krakowa dzięki przebywającym na Syberii Polakom. Rezultaty naszych poszukiwań zostały udostępnione w cyfrowym repozytorium.