
Życzenia
Sto lat!
Zdrowia!
Oby ci się rodziła kapusta i groch!
A niech cię gęś…
Czy te słowa jeszcze coś znaczą? Jakie scenariusze im towarzyszą?
Zaintrygowani współczesnymi wcieleniami dawnych zwyczajów rozpoczęliśmy w 2017 roku projekt Życzenia. Wzięliśmy pod lupę formuły i konteksty składania życzeń, by odsłonić kryjącą się za nimi tkankę kultury.
Badania
Projekt objął kilkuetapowe badania, w tym kwerendy w instytucjach muzealnych, a przede wszystkim wywiady terenowe i obserwacje uczestniczące w różnych grupach społecznych, religijnych i wiekowych. Realizowaliśmy je w gronie sześciu badaczek. Terenem naszego działania była Małopolska. Zebrany materiał badawczy (m.in. zapis 130 wywiadów, notatki z 30 obserwacji, dokumentacja fotograficzna), tworzący kolekcję projektu, zostanie włączony do zbiorów MEK.
Publikacje
To, czego dowiedzieliśmy się w czasie badań, staraliśmy się zawrzeć w publikacji Życzenia. O komentarz do intersującego nas tematu poprosiliśmy również zaproszonych gości: psychiatrę i psychoterapeutę prof. dr. hab. Bogdana de Barbaro, językoznawcę dr. Artura Czesaka oraz kulturoznawczynię dr Agatę Sikorę. Publikacja dostępna jest on-line w wersji tekstowej i audio.
Jeszcze przed zakończeniem badań, swoimi doświadczeniami podzielił się z nami poeta Wojciech Bonowicz. Jego optyka życzeń została zawarta w Sto lat! Książce życzeń, na którą składa się nie tylko świetny tekst, ale również materiał ilustracyjny pochodzący ze zbiorów archiwalnych naszego Muzeum. Wydawnictwo projektu artystki Agaty Biskup było nominowane do Najpiękniejszej Książki Roku 2018.
Z myślą o najmłodszych powstała książka Siedem autorstwa Doroty Majkowskiej-Szajer z ilustracjami Magdaleny Kozieł-Nowak.
Edukacja
Pytania dotyczące składania życzeń zadawaliśmy sobie również na kilkudziesięciu warsztatach edukacyjnych, w których brały udział dzieci, młodzież, dorośli i całe rodziny. Działaliśmy w terenie i na miejscu w muzeum. Spotykaliśmy się z ciekawymi ludźmi, robiliśmy lalki spełniające nasze własne życzenia, tańczyliśmy, tworzyliśmy na zajęciach stolarskich, introligatorskich i botanicznych. Powstały filmy animowane, powstało niezwykłe przedstawienie opowiadające o sile współpracy, umiejętności dzielenia się z innymi i wadze mądrych słów oraz dobrych życzeń. Pokazywane było w szkołach i na salach teatralnych, wszędzie podbijało serca dzieci i dorosłych. Finałem działań edukacyjnych było wydarzenie plenerowe pt. Przestrzeń życzliwości – nasze wspólne święto, które odbyło się na ulicy Mostowej koło muzeum. Atmosfera była wspaniała! Zobaczcie zdjęcia w galerii poniżej.
Zespół projektu
Karolina Pachla-Wojciechowska - kierowniczka zespołu badawczego
e-mail: pachla.wojciechowska@etnomuzeum.eu
Olga Błaszczyńska - badaczka
e-mail: blaszczynska@etnomuzeum.eu
Dorota Majkowska-Szajer - badaczka
e-mail: majkowska.szajer@etnomuzeum.eu
Agnieszka Marczak - badaczka
e-mail: marczak@etnomuzeum.eu
Małgorzata Roeske - badaczka
e-mail: roeske@etnomuzeum.eu
Katarzyna Słaby - badaczka
e-mail: slaby@etnomuzeum.eu
Anna Grajewska - działania edukacyjne
e-mail: grajewska@etnomuzeum.eu
Kontakt
Anna Bujnowska -koordynatorka projektu, wydawnictwa
tel: 12 430 55 63 wew. 244
e-mail: bujnowska@etnomuzeum.eu
Projekt Życzenia. Niematerialne dziedzictwo Małopolski zawarte w obyczajach pielęgnujących więzi międzyludzkie – badania, publikacje, edukacja, zrealizowany przez Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie, dofinansowano w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014–2020.
GALERIA WYDARZEŃ: