Ziołolecznictwo Asháninka

Rozpoczęty w lipcu 2016 roku naukowy projekt badawczy z zakresu etnobotaniki medycznej i medycyny komplementarnej wśród społeczności Asháninka w Amazonii peruwiańskiej od maja 2018 jest realizowany w Muzeum Etnograficznym w Krakowie przez dwuosobowy zespół w składzie: dr Joanna Sosnowska (kierownik projektu), dr Monika Kujawska.

W kolekcji MEK znajdują się zbiory przedmiotów kultury materialnej Asháninka znad rzeki Tambo w Peru, zebrane podczas wcześniejszych badań nad etnobotaniką palm i udomowieniem krajobrazu. Zostały one zaprezentowane podczas wystawy „Palmy i ludzie Asháninka: badania Joanny Sosnowskiej w Peru (2008–11)”.

Głównymi tematami realizowanymi w ramach aktualnych badań są rośliny lecznicze używane przez ekspertów (położne, szamanów, zielarzy, znachorów etc.) oraz zwykłych ludzi Asháninka. Znaczenie ziołolecznictwa w całym korpusie wiedzy etnomedycznej, jak również kryteria klasyfikacji roślin użytecznych medycznie oraz sposoby zarządzania ich zasobami.

Dotychczas badania były prowadzone w jedenastu społecznościach Asháninka. Materiały na temat ziołolecznictwa i roślin leczniczych są gromadzone głównie podczas wypraw do lasu oraz w trakcie katalogowania roślin w ogrodach przydomowych. Badaczki prowadzą też wywiady z ekspertami Asháninka z zakresu zdrowia. Badania są ponadto dokumentowane fotograficznie i poprzez okazy zielnikowe.

Wyniki badań są prezentowane w ramach publikacji i konferencji międzynarodowych, co stanowi formę zabezpieczenia własności intelektualnej Asháninka dotyczącej roślin leczniczych. Ponadto materiał etnograficzny i wizualny, przygotowywany we współpracy zespołu badawczego z ekspertami społeczności Asháninka, przyczyni się do wzmocnienia praktyk etnomedycznych tej społeczności. Zgromadzony materiał będzie podstawą do napisania książki poświęconej roślinom leczniczym używanym przez Asháninka.

Badaczki współpracują z „Asankane Tsipana” – Stowarzyszeniem Znawców Medycyny Naturalnej Asháninka oraz z Muzeum Historii Naturalnej w Limie. Badania są realizowane za zgodą lokalnego samorządu CART – Central Asháninka de Río Tambo oraz peruwiańskich władz państwowych (zezwolenie N˚ 252-2017-SERFOR/DGGSPFFS).

Zespół badawczy tworzą: dr Joanna Sosnowska (kierownik projektu), dr Monika Kujawska (wykonawca).

Przeczytaj także:

• Inchatoshi, ivenki, ivinishi – rośliny z lasu i ogrodu. Wprowadzenie do problematyki badań z zakresu etnobotaniki medycznej wśród Indian Asháninka z Amazonii peruwiańskiej >>> KLIKNIJ
• The Relationship between a Western Amazonian Society and Domesticated Sedges (Cyperus spp.) >>> KLIKNIJ

Posłuchaj:

• Zioła, które leczą prosto od amazońskiego ludu Ashaninka. Rozmowa z dr Moniką Kujawską >>> KLIKNIJ
• Z innej planety: etnobotanika medyczna i medycyna komplementarna >>> KLIKNIJ

Zobacz:

• Palmy i ludzie Asháninka >>> KLIKNIJ