W 2023 MEK realizuje etnograficzne badania terenowe na temat krzyży i kapliczek – upamiętnień znoszenia obciążeń pańszczyźnianych. Badania uchwycą współczesny kontekst tych pomników (projekt dofinansowano z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego). Dodatkowo, w maju, w ramach współpracy naukowej między MEK a IEiAK UJ, 9-osobowa grupa studentów pod kierunkiem dr hab. Patrycji Trzeszczyńskiej włączy się w projekt i na Roztoczu – w Gorajcu i w Hucie Różanieckiej przeprowadzi rozpoznanie tematu.

W 2022 Wojciech Wilczyk (fotograf, poeta, autor esejów i tekstów krytycznych o sztuce, autor wielu fotograficznych projektów dokumentalnych) sfotografował (nie)widzialne pomniki wolności – materialne ślady pamięci o uwłaszczeniu w postaci krzyży i kapliczek trwające w krajobrazie dawnej Galicji i dawnego Królestwa Polskiego. Autor powstałej w ten sposób typologii wizualnej zaprosił do współpracy Magdalenę Zych z Muzeum Etnograficznego w Krakowie. W kolekcji MEK znajdują się świadectwa i eksponaty związane z czasem przemian przed- i pouwłaszczeniowych, muzeum prowadziło też badania o współczesnych relacjach ludzi z ziemią i opowiada o dziedzictwie pańszczyzny na wystawie „Kogo stać?”.

W szerokim gronie sprzymierzeńców są także: Agata Jarosławiec, Michał Rauszer, Grzegorz Ciećka, Janusz Mazur, Paweł Puton, Rafał Mazur i Dom Utopii oraz wiele innych osób.

O pomnikach wolności wspominał Andrzej Leder (2017), cytując opracowanie Macieja Piotrowskiego. Pisał o nich także Szymon Modrzejewski w publikacji Stowarzyszenia Magurycz „Brusno. (Nie)istnienie w kamieniu” (2013).

Na naszej stronie będziemy informować o postępach prac i prezentować efekty badań.




Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury