Fotografie Michała Greima (1828–1911)

Treść

Prezentujemy zachowany w Muzeum Etnograficznym w Krakowie dorobek Michała Greima, wybitnego, przez długie lata zapomnianego fotografa osiadłego w Kamieńcu Podolskim. Greim należał do pokolenia fotografów rzemieślników, którzy w prowadzeniu zakładu fotograficznego, świadczącego usługi dla ludności, widzieli szansę na dorobek; jak wielu, zderzył się z rzeczywistością biednego rynku. Próbował swoich sił także jako drukarz, antykwariusz, numizmatyk.

Najbardziej charakterystyczne dla jego dzieła fotograficznego są zdjęcia wykonane w atelier: typy ludowe Podola i Besarabii, Żydzi, przedstawiciele rozmaitych – dziś już nieistniejących – zawodów, takich jak kat, bednarz, handlarz ryb. Stosunkowo często fotografował także w plenerze i wiele czasu poświęcał na stworzenie czegoś, co dziś można by nazwać dokumentalnym katalogiem. Bo zachowane w Muzeum Etnograficznym w Krakowie zdjęcia fotografa z Kamieńca Podolskiego tworzą coś na kształt kolekcji twarzy. Obejmuje ona lud wiejski i biedaków, Żydów; przedstawicieli klas wyższych tu właściwie nie ma.

Ten ważny dokument epoki jest jednocześnie ważkim dokonaniem artystycznym; Greima zaliczyć można do najciekawszych polskich fotografów dziewiętnastego stulecia. W jego przypadku, jak zresztą w przypadku wielu fotografów polskich, dokonało się przewartościowanie: dokumentalista i rzemieślnik mocą własnego talentu stał się wybitnym artystą, a w jego fotografiach dostrzegać zaczęto rys portretu psychologicznego.
zdjęcie z kolekcji
Rosyjski wyrobnik z okolic Chocimia, lata 70.- 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Żyd z Podola, lata 70.- 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Żyd z Podola (Pierwszy Model mego ukochanego a przedwcześnie zgasłego syna Jasia), 1874, odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Żyd - handlarz rybami z Podola, lata 70.- 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Żyd z Podola, lata 70. - 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Żyd z Podola przy modlitwie, lata 70.–80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Żyd z Podola, lata 70. - 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Szlachcic-żebrak w Kamieńcu, lata 70.- 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Typy Podola. Żebrak-idiota w Kamieńcu, lata 70.- 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Bez tytułu, 2. poł. XIX w., odbitka albuminowa. Znany jest inny egzemplarz, podpisany ręką autora: „Drang nach Osten! Wypoczynek Kulturträgera pruskiego z rodziną w podróży do kolonii podolskiej”.
zdjęcie z kolekcji
Żebrak z gminu, lata 70.- 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Żebrak z Kamieńca, lata 70.- 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Kwesta cerkiewna przy drodze, lata 70.- 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Włościanin 100 z górą lat mający, Pudłowiec pow. Kamieniec, lata 70.- 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Włościanin z okolic Kamieńca, lata 70.- 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Włościanin z okolic Kamieńca, lata 70.- 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
„Połudenok” (obiad). Włościanie z okolic Kamieńca, lata 70.–80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Włościanki z okolic Kamieńca, lata 70.- 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Typy Podola. Na popasie. Włościanin z okolic Kamieńca, lata 70.–80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Typy Podola. Włościanie z okolic Kamieńca, lata 70. - 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Starosta cerkiewny z okolic Kamieńca, lata 70. - 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Włościanin z okolic Kamieńca, lata 70.- 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Posługacz przy kościele Ormian w Kamieńcu Podolskim, lata 70. - 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Iwaniec, czyli baby, mołodycze i chłopiec na odpuście w Kamieńcu odbitka albuminowa lata 70.–80. XIX w
zdjęcie z kolekcji
Typy Podola Szlachcianka w stroju świątecznym włościańskim odbitka albumionwa lata 70.–80. XIX w
zdjęcie z kolekcji
Kat Wisznioski w Kamieńcu, lata 70.- 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Mężczyzna prawdopodobnie z Podola odbitka albuminowa lata 70.–80. XIX w
zdjęcie z kolekcji
Pastuchy na polu Kuryłowieckim, pow. Uszycki, lata 70.- 80. XIX w., odbitka albuminowa. Znany jest inny egzemplarz tego zdjęcia, podpisany ręką autora: „Pastuchy w Kuryłowcach, pozował Janek” (syn fotografa).
zdjęcie z kolekcji
Bez tytułu. Inny egzemplarz tego zdjęcia podpisany ręką Greima: „Najlepszy majster-bednarz w Kamieńcu”, lata 70.- 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Żydzi z Podola, lata 70.- 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Żydówki – żebraczki z Podola, lata 70.- 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Wóz zaprzężony w woły, lata 70.- 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Szkoła żydowska w Kamieńcu odbitka albuminowa lata 70. – 80. XIX w
zdjęcie z kolekcji
Typy izraelitów Podolskich, lata 70. - 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Mołdawianin z okolic Chocimia, lata 70. - 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Carjanie z nadbrzeża Dniestru pow. Chocim, lata 70. - 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Karluk mołdawski i włościanin rasy polskiej z okolic Chocimia, lata 70. - 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Żyd – Tandeciarz, lata 70.¬¬ - 80. XIX w., odbitka albuminowa. Znany jest inny egzemplarz, podpisany ręką autora „Cholerya, tak zwany przez sługi miejscowe tandeciarz, nabywca rzeczy pośmiertnych. Zwą go jeszcze Szakalem podwórzowym, wietrzącym trupa, kto
zdjęcie z kolekcji
Rusin z nad Prutu, lata 70. - 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Typy Bessarabji. Carjanin z pow. Chocimskiego, lata 70. - 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Typy Bessarabji. Carjanin z nad Prutu, lata 70.- 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Podolsko-besarabski włościanin z okolic Chocimia odbitka albuminowa lata 70.–80. XIX w
zdjęcie z kolekcji
Wóz zaprzężony w woły, lata 70. - 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Kobieta na jarmarku chocimskim, lata 70. - 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Kobieta na jarmarku chocimskim, lata 70. - 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Żebrak chocimski, lata 70.- 80. XIX w., odbitka albuminowa
zdjęcie z kolekcji
Typy Podola. Młoda, swaty i swachy (błogosławieństwo wśród drogi). Włościanie z miasteczka. Kuryłowiec, pow. Uszycki, lata 70.–80. XIX w., odbitka albuminowa