Parasolka pleciona z włókna roślinnego, ozdobiona od zewnętrznej strony kolorowym malunkiem ze scenami rodzajowymi. Pionowy kij u góry zakończony wystającym, rosochatym chwostem, u dołu rączką – uchwytem. Zewnętrzna powierzchnia plecionki stanowiącej „klosz” parasola ozdobiona malunkami postaci umieszczonych na 12 polach. Powyżej malunków znajduje się wieloramienna gwiazda w kolorach czerwonym, żółtym i zielonym – barwach flagi Etiopii.
Etiopia powszechnie kojarzona jest z chrześcijaństwem. To automatyczne skojarzenie nie oddaje całej prawdy o tym wielkim i niezwykle zróżnicowanym kulturowo i religijnie kraju, lecz faktem jest, że chrześcijaństwo zawitało tam już co najmniej w V wieku. Odtąd historia Etiopii związała się z tą religią na dobre i na złe. Dziś etiopscy chrześcijanie, którzy stanowią około 50% populacji kraju, skupieni są w autokefalicznym Etiopskim Kościele Ortodoksyjnym (kościół ten w 1959 roku, uniezależnił się od patriarchy Kościoła Koptyjskiego, rezydującego w egipskiej Aleksandrii).
Na przestrzeni wieków, etiopski kościół prawosławny (Tewahedo) wykształcił swoją liturgiczną i kulturową tożsamość. Kapłani posługują się w liturgii językiem gyyz, który z literackiego stał się językiem religii i kościoła. Zarówno kler jak i wierni uczestniczący w nabożeństwach, dysponują wieloma przedmiotami stanowiącymi atrybuty etiopskiego chrześcijaństwa. Wśród najbardziej charakterystycznych i jednocześnie najszerzej znanych są słynne etiopskie krzyże procesyjne. Długość etiopskich mszy (odprawianych najczęściej pod gołym niebem) sprawia, że aby sprostać temu wyzwaniu, wierni zmuszeni są podpierać się laskami o charakterystycznym kształcie litery „T” oraz osłaniać głowy przed palącym słońcem.
Stąd też jednym z nieodzownych atrybutów uczestnika nabożeństw obok laski stała się parasolka chroniąca od nadmiernego przegrzania ciała. Pierwotnie przedmiot ten, oprócz oczywistej funkcji praktycznej, miał jednocześnie podkreślać status osoby (np. biskupa, nad którym noszono rozłożone parasole podczas ceremonii liturgicznych). Precyzyjnie wykonane, misternie plecione z włókna roślinnego i ozdabiane malunkami nie służyły tylko ludziom. W trakcie nabożeństw i procesji, parasole rozpościerano nad świętymi przedmiotami, np. księgami lub krzyżami procesyjnymi. Las rozpostartych, barwnych kopuł można było obserwować zwłaszcza podczas święta Objawienia Pańskiego (Timkat). W trakcie organizowanych wówczas procesji, jaskrawo kolorowe haftowane i frędzlowe parasole liturgiczne noszone są nad Kamiennymi Tablicami (Tabotą).
Jeszcze w połowie XX wieku większość parasolek wykonywana była z plecionki z włókna roślinnego. Wiele z nich było ręcznie malowanych i ozdabianych wzorami ze scenami rodzajowymi lub motywami religijnymi. Współcześnie dominują kolorowe parasole fabryczne w kolorach etiopskiej flagi, z sylwetką lwa Judy lub wizerunkiem cesarza Haile Sellassie I.
Do zbiorów MEK parasolkę podarowała Joanna Oyrzanowska z Krakowa, za pośrednictwem dr Krzysztofa Wolskiego. W 1973 roku do zbiorów MEK trafiło kilkanaście przedmiotów z różnych regionów Afryki (m. in. Etiopia, Mali) przekazanych bezpośrednio przez oferentkę lub poprzez dr Wolskiego, który był podówczas pracownikiem Działu Kultur Pozaeuropejskich MEK.
Opracował
Jacek Kukuczka
Bibliografia
1. Bartnicki Andrzej, Mantel-Niećko Joanna Historia Etiopii, Warszawa, 1987.
2. Hanczka - Wrzosek B, Komorowski Z., Rybiński A.. Ludy Afryki. Przegląd regionalny, Warszawa, 1985.
3. Mantel-Niećko Joanna, Etiopia od początku dziejów do 1991 roku, w: Mantel - Niecko Joanna , Ząbek Maciej (red.), Róg Afryki — historia i współczesność,, Warszawa, 1999.
4. Tymowski Michał (red.), Historia Afryki, t. I, Ossolineum, Wrocław, 1996.
5. Zimoń Henryk (red.). Kultury i religie Afryki a ewangelizacja, Lublin: KUL, 1995.( zbiór tekstów).
6. https://pl.wikipedia.org/wiki/Etiopski_Kościół_Ortodoksyjny
